23:17 / 13-07-2025
Lavrov Şimali Koreyadan sonra Çinə gedib
23:13 / 13-07-2025
İqor ata: "Uşaq üçün cinayət məsuliyyəti cəmiyyətin atomlaşmasıdır"
23:09 / 13-07-2025
İtalyan Sinner ilk dəfə Wimbledon qalibi olmaq üçün Alkarası məğlub etdi
23:02 / 13-07-2025
Deputat Qiqin: “Ukraynada faşizm sementlənir”
22:58 / 13-07-2025
Valaamda kabin oğlanlarının şücaəti əbədiləşdirildi
22:40 / 13-07-2025
Makron: "2027-ci ildə Fransanın hərbi büdcəsi 2017-ci ilə nisbətən iki dəfə artacaq"
22:33 / 13-07-2025
"Bild": "Həkimlər 400-dən çox insana yardım göstərməli olub"
22:26 / 13-07-2025
"Əl-Cəzirə": İsrail İran prezidentini öldürmək cəhdinin əvəzini ödəyəcək
22:16 / 13-07-2025
Motokros əfsanəsi mərminin evə düşməsindən sonra ölüb
22:12 / 13-07-2025
"Baden-Baden"də xlordan zəhərlənənlərin sayı 31 nəfərə çatıb
22:07 / 13-07-2025
Zelenski Rusiyaya yeni uzaqmənzilli zərbələrin hazırlandığını açıqlayıb
22:02 / 13-07-2025
Terror aktı nəticəsində həlak olan general İqor Kirillovun büstü qoyulub
21:57 / 13-07-2025
Güclü külək nəticəsində ağac uşağın üzərinə aşıb, o, sağ qalmayıb
21:25 / 13-07-2025
On minlərlə xərçəng sahilə çıxıb
21:23 / 13-07-2025
Bir nəfər qumbara partladıb, beş polis əməkdaşı yaralanıb
21:19 / 13-07-2025
Putin: "Rusiya ya suveren olacaq, ya da ümumiyyətlə olmayacaq"
21:17 / 13-07-2025
Nigeriyanın keçmiş prezidenti Muhammadu Buhari 82 yaşında vəfat edib
21:06 / 13-07-2025
Oveçkinə NHL qol rekordunun şərəfinə avtomobil hədiyyə etdi
20:57 / 13-07-2025
Şaxtı ilə Rostov-na-Donu arasında baş verən genişmiqyaslı yanğınla bağlı məlumatın saxta olduğu üzə çıxıb
20:43 / 13-07-2025
Sumqayıtda Tovuz döyüşləri və Qubadlı şəhidlərinin anım günü keçirilib
20:49 / 12-07-2025
İranda böyük fiber optik nasazlığı səbəbindən internet kəsilib
20:45 / 12-07-2025
Şərqşünas İbrahimov Fidanın PKK-nın özünü dağıtması ilə necə əlaqəli ola biləcəyini izah etdi
20:41 / 12-07-2025
CNN: Məxfi Xidmət rəhbərləri Trampın Butlerdə sui-qəsd cəhdindən sonra cəzalandırılmayıb
20:37 / 12-07-2025
"Associated Press": Arizona sətəlcəm vəbasından ölüm qeydə alıb
20:34 / 12-07-2025
Tramp İrlandiyaya gedən teleaparıcının vətəndaşlığından məhrum etmək istədiyini bildirib
20:26 / 12-07-2025
“Mədəni İrs Beynəlxalq Ustad Məktəbinin yaradılması və kursların keçirilməsi” layihəsi çərçivəsində görüş keçirilib
20:05 / 12-07-2025
Vüqar Rəhimzadə: “Gəmiqaya və Göygöl Tarixi-Mədəni və Təbii Kompleksi” Azərbaycanın bəşəriyyətə bəxş etdiyi irs nümunəsidir
20:02 / 12-07-2025
TWZ "An-124" təyyarəsinin Kiyev üzərində uçuşunun mənasını izah edib
19:58 / 12-07-2025
Merkuris: "Tramp Rusiyanın tarif layihəsinə dəstək elan edə bilər"
19:55 / 12-07-2025
Hindistan polisi iki uşaqlı rus qadını cəngəllikdən xilas edib
19:42 / 12-07-2025
AFP: Fransanın ən böyük Buddist məbədi yanğında qismən dağılıb
19:37 / 12-07-2025
Qadın avar çəkərkən barjanın altında qalaraq xəsarət alıb.
19:33 / 12-07-2025
NYT: Tramp sədaqətli olmaq üçün səriştəsiz bir komanda topladı
19:28 / 12-07-2025
Meksika ABŞ-ın 30% tariflərini ədalətsiz adlandırır
10:29 / 12-07-2025
Lavrov: "Putin və Kim Çen In bir-biri ilə müntəzəm əlaqə saxlayırlar"
10:25 / 12-07-2025
Moskalkova: "Ukraynalı məhbuslar xaç və İncil gətirməyi xahiş ediblər"
10:20 / 12-07-2025
Qaraçılar yük maşını sürücüsünü aldadaraq 20 ton saqqız oğurlayıblar
Pedaqoji Universitetdə “Türkologiyamızın Afad Qurbanovu” adlı kitabın təqdimatı keçirilib
Tarix: 11-03-2019 20:01 | Bölmə: Reportaj

Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Universitetində (ADPU) görkəmli dilçi-alim, ictimai xadim, müasir Azərbaycan Əlifbasının müəllifi və Onomostika Elmi məktəbinin banisi Afad Qurbanovun 90 illik yubileyinə həsr olunmuş silsilə tədbirlər çərçivəsində filologiya elmləri doktoru, professor Əzizxan Tanrıverdinin “Türkologiyamızın Afad Qurbanovu” adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
“Report” xəbər verir ki, tədbirdə AMEA-nın Dilçilik İnstitutu, Ədəbiyyat İnstitutu, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, Bakı Slavyan Universiteti, Bakı Dövlət Universiteti, Azərbaycan Dillər Universiteti və digər elm və təhsil müəssisələrinin alimləri iştirak ediblər.
Tədbirdə ADPU-nun prorektoru, professor Asəf Zamanov görkəmli dilçi-alim Afad Qurbanovun həyat və yaradıcılığından, onun zəngin elmi və pedaqoji fəaliyyətindən danışıb, dilçiliyin inkişafında mühüm xidmətləri olduğunu qeyd edib. Bildirib ki, adı Azərbaycan dilçiliyinin korifeyləri ilə bir sırada çəkilən, sovet və ölkəmizin müstəqillik dövründə türk və Avropa dilçiləri tərəfindən orijinal elmi konsepsiyalar müəllifi kimi rəğbətlə qəbul edilən, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının üzvü, SSRİ Elmlər Akademiyasının Sovet Türkoloqları Komitəsinin sədr müavini, milli və beynəlxalq akademiyaların akademiki, Azərbaycan dilçiliyində ononalogiya və ümumi dilçilik sahələrində elmi məktəbin banisi olan Afad Qurbanov ömrünün 50 ilini Azərbaycan elminə, təhsilinə həsr etmiş, ana dilimizin və əlifbamızın inkişafına tarixi töhfələr verib, fundamental əsərlər hazırlayıb. O bildirib ki, A.Qurbanov doğulduğu Borçalıda 16 yaşında ikən 7 illik məktəbə direktor vəzifəsinə təyin olunub: “Eyni zamanda Azərbaycan dili müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. Azərbaycan Dövlət Universitetində (indiki Bakı Dövlət Universiteti) aspiranturada oxuyarkən elmi fəaliyyətə başlayıb. Əbdüləzəl Dəmirçizadənin elmi rəhbərliyi ilə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib, daha sonra isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. O, qısa müddət ərzində bütün elmi nailiyyətləri qazanıb. A.Qurbanovun Azərbacan Dövlət Pedoqoji Universitetinə rektorluq etdiyi dövrdə (1980-1990) universitet ən yüksək səviyyəyə çatıb. A.Qurbanov həmin dövrdə Universitetin yerləşdiyi küçənin adını dəyişərək Üzeyir Hacıbəyov küçəsi olmasını təklif edib. Ondan əvvəl küçə Şaumyanın adını daşıyıb. Azərbaycanda ümumi dilçilik və Onomastika elmi A.Qurbanovun adı ilə bağlıdır. Biz müəllim və tələbə kollektivi olaraq A.Qurbanovun ruhu qarşısında borcluyuq. A.Qurbanov 70-ə qədər dissertasiya və doktorluq işinin elmi rəhbəri olub. 2450-ə qədər doktorun sırasında A.Qurbanovun ailə üzvlərindən 5 şəxsin olması isə onun elmə necə bağlı biri olduğunun əyani sübutudur”.

Tədbirdə A.Qurbanovun həyat və yaradıcılığına həsr edilmiş qısametrajlı film təqdim olunub. Daha sonra onun Azərbaycan Əlifbasının yardılmasında göstərdiyi xidmətlərdən bəhs edən sənədli film nümayiş olunub.
Sonra filologiya elmləri doktoru, professor Buludxan Xəlilov çıxışında A.Qurbanovun həyat və yaradıcılığının gələcəkdə öyrənilməsinin yollarından danışıb. Müəllif nəşr etdiyi monoqrafiyasında ustadı barədə xatirələrini, onun çoxşaxəli yaradıcılıq irsini, yaradıcılığında dilçilik sahələri, əlifba problemləri, onomalogiyanın nəzəri məsələləri, nitq mədəniyyəti, şəxsi adlar ensiklopediyası, türkoloji dilçilik, ümumi dilçilik və müasir dilçiliyin aktual məsələlərinin tədqiqini açıqlayıb: “A.Qurbanovun xarakterindəki müsbət keyfiyyətlərin formalaşmasında, bəlkə də, onun hərbiçi ailəsində dünyaya göz açmasının böyük rolu olub. O, ötən əsrin 50-ci illərində elmi yaradıcılığa başlayanda dilçilik elmində təlatümlər mövcud idi. Çünki müxtəlif ideologiyaların kölgəsi altında dilçilik elmi büdrəmişdi. A.Qurbanovun dissertasiya işləri bu gün Azərbaycan dilinin qürurlu dil olduğunu bir daha sübut etdi. A.Qurbanov hər zaman dönə-dönə deyib ki, dilimiz milli varlığımızdır. A.Qurbanov Azərbaycan dilçilik elmində qeyri-adi yol getmiş adamdır. O, qəfildən yolunu dəyişib onomastika elmi ilə bağlı tədqiqatlara başlayıb. Daha sonra Onomastik Elmi Mərkəzi yaradıb. Onomologiya sahəsinin banisi A.Qurbanov olduğu sonradan bu sahəyə gələnlərin hamısı A.Qurbanovu təqlid etməyə başladılar. Afad müəllimin yaradıcılığı eyni zamanda nitq mədəniyyəti ilə də bağlıdır. O, nitq mədəniyətinin proqramını yaradıb. Onun təklifi ilə ilk dəfə olaraq Filologiya fakültəsində nitq mədəniyyəti fənn kimi tədris olunmağa başladı. Afad müəllim öz həmyaşıdları içərisində seçilən alim olub. Deyilənə görə, insan ruhunun çəkisi 21 qramdır. Mən hesab edirəm ki, A.Qurbanovun ruhunun çəkisi çox ağırdır. Onun elm adamı kimi həyat və yaradıcılığına nəzər yetirdikdə sürətli templə yorulmadan yazıb yaratmaqla məşğul olduğunu müşahidə edə bilərik. Afad müəllim ümummilli lider Heydər Əliyevin ən yaxın silahdaşlarından biri olub. Onların ikisinin üz-üzə dayanmış bir fotosu da var. Afad müəllim Filologiya fakültəsinin siması olub. Bu il Afad müəllimin ilidir”.

ADPU-nun filologiya fakültəsinin dekanı, professor Mahirə Hüseynova çıxışında bildirib ki, A.Qurbanovun tələbələrindən biri olub. Onun sözlərinə görə, akademik Afad Qurbanovun Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin inkişaf tarixində də misilsiz xidmətləri olub: “Mən Afad müəllimin tələbəsi olmaqla fəxr edirəm. Qürur hissi duyuram ki, bir zamanlar Afad müəllimin mənə öyrətdiklərini mən də digər tələbələrə öyrədirəm.Tələbəlikdən rektorluğa qədər 60 ilə yaxın yol keçən Afad Qurbanov bu təhsil müəssisəsi üçün tarixi işlər görüb. O, pedaqoji universitetdə tələbə, aspirant, assistent, müəllim, dosent, professor, dekan müavini, on üç il Filologiya fakültəsinin dekanı, otuz il “Azərbaycan dilçiliyi” kafedrasının müdiri, doqquz il rektror və Azərbaycan SSR-i Ali Məktəblər Rektorlar Şurasının Rəyasət Heyətinin sədr müavini, habelə filologiya və pedaqogika elmləri üzrə o zaman üçün yeganə ixtisaslaşdırılmış müdafiə şuralarının sədri vəzifələrində çalışıb. XX əsrin 70-80-ci illərində ADPU-ya rəhbərlik etdiyi dövrdə institut tamamilə yenidən qurulub, tədris yüksək səviyyəyə qaldırılıb, yeni kafedralar (fakültələr) yaradılıb, sədr olduğu dissertasiya şuralarının işi keyfiyyətcə yenilənib, ölkədə təhsil müəssisələrinin tarixində ilk dəfə olaraq onaltı mərtəbəli tədris binası inşa edilib, yataqxanalar əsaslı şəkildə təmir olunub, Qafqazda birinci, SSRİ-də dördüncü Fərbi fakültə yaradılıb. İnstitut Azərbaycan SSR-i Ali Sovet Rəyasət Heyətinin "Fəxri Fərman"ı ilə təltif olunub və o dövrdə institutun yaradılmasının 60 illiyinə həsr olunmuş təntənəli iclasda Ümummilli lider Heydər Əliyev institutun Qırmızı Əmək Bayrağına order sancıb”.
ADPU-nun Azərbaycan dilçilik kafedrasının müdiri, professor Nizami Xudiyev qeyd edib ki, tədbirin keçirilməsinin əsas məqsədi Əzizxan Tanrıverdinin tərtib etdiyi “Türkologiyamızın Afad Qurbanovu” adlı kitabın təqdimat günüdür: “A.Qurbanov mənim müəllimim olub. Amma biz eyni zamanda onunla uzun illər birlikdə çalışmışıq. Afad müəllim indi mən rəhbərlik etdiyim kafedranın müdiri olub. Amma sonradan onu mən əvəz etmişəm. Mən, demək olar ki, Afad müəllimin həyat yolunun davamçısıyam. Azərbaycan Əlifbası qəbul olunanda ziddiyyətli fikirlər yayılmışdı. Amma Afad müəllim bu ziddiyyətli fikirlərə son qoydu. Onun təklifi qəbul olundu. A.Qurbanov kimi hamı uzun ömür yaşaya bilər, amma onun kimi şərəfli yol keçənlərin sayı azdır”.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Dilçilik İnstititunun Tətbiqi dilçilik şöbəsinin müdiri, professor İsmayıl Məmmədli bildirib ki, A.Qurbanovun rektorluq etdiyi dönəmdə Universitetdə 17 konfrans keçirilib: “Amma, təəssüflər olsun ki, 17-ci konfransda iştirak edə bilmədi. Konfransın keçirilməsinə 8 gün qalmış A.Qurbanov dünyasını dəyişdi. Azərbaycan Əlifbasını hazırlamaq Afad Qurbanova tapşırılıb. Afad Qurbanova həmin ərəfədə sual veriblər ki, niyə Azərbaycan latın əlifbasına keçməlidir? Afad müəllim də Azərbaycanın müstəqil dövlət olduğunu bilməyənlərin nəzərinə çatdırıb. O, bununla da milli əlifbamızın əsasını qoydu. Afad müəllimin gətirdiyi yeniliklər və xidmətlərin rolu böyükdür. Bu gün də dilçilik, yaxud da Onomastika deyəndə ilk ağıla gələn Afad Qurbanov olur”.
Terminologiya şöbəsinin müdiri Sayalı Sadıqova deyib ki, A.Qurbanov Azərbaycan xalqının dilini, mədəniyyətini, tarixini bütün dünyaya çatdıran şəxs olub: “Bizim dilimizin qorunmasında və gələcək nəsillərə çatdırılmasına Afad müəllimin böyük rolu olub. Afad müəllimin yaradıcılığı təkcə türkologiya ilə bağlı deyil. Afad Qurbanov dilçi korifeylər haqqında tədqiqatlar aparıb. A.Qurbanov müxtəlif mövzularda uzun tədqiqatlar aparmışdı. Azərbaycanda dilçiliyin tarixi, dilçilik nəzəriyyəsindən bəhs edən kitablar ilk dəfə olaraq Afad Qurbanov tərəfindən yazılıb. A.Qurbanov Ural-Altay dil ailəsini ilk dəfə olaraq türk dilləri qurupuna daxil etmişdi. Dillərin təhlilinə də ilk dəfə olaraq A.Qurbanov tərəfindən başlanılıb. A.Qurbanovun gətirdiyi nəzəriyyədə dil və təfəkkür önə çəkilib. O, təkcə Onomologiya məktəbini yaratmaiıb, eyni zamanda Azərbaycan dilçilik elminin bünövrəsini möhkəmləndirib. A.Qurbanovun türkologiya elmində göstərdiyi xidmətlər saysız-hesabsızdır. Bütün bunlar onun tarixi şəxsiyyət olduğunun bariz nümunəsidir”.
Azərbaycan Dövlət Dillər Universitetinin Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri, professor Adil Babayev bildirib ki, A.Qurbanov heç kimə nəsib olmayan həyatı yaşayıb: “Afad müəllim bir ömür yaşamayıb. O, hələ də yaşayır. Tələbələrinin, sevdiklərinin, elm adamlarının qəlbində yaşayır”.

Baxış sayı: 809
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-03-2019 20:01 | Bölmə: Reportaj

Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Universitetində (ADPU) görkəmli dilçi-alim, ictimai xadim, müasir Azərbaycan Əlifbasının müəllifi və Onomostika Elmi məktəbinin banisi Afad Qurbanovun 90 illik yubileyinə həsr olunmuş silsilə tədbirlər çərçivəsində filologiya elmləri doktoru, professor Əzizxan Tanrıverdinin “Türkologiyamızın Afad Qurbanovu” adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
“Report” xəbər verir ki, tədbirdə AMEA-nın Dilçilik İnstitutu, Ədəbiyyat İnstitutu, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, Bakı Slavyan Universiteti, Bakı Dövlət Universiteti, Azərbaycan Dillər Universiteti və digər elm və təhsil müəssisələrinin alimləri iştirak ediblər.
Tədbirdə ADPU-nun prorektoru, professor Asəf Zamanov görkəmli dilçi-alim Afad Qurbanovun həyat və yaradıcılığından, onun zəngin elmi və pedaqoji fəaliyyətindən danışıb, dilçiliyin inkişafında mühüm xidmətləri olduğunu qeyd edib. Bildirib ki, adı Azərbaycan dilçiliyinin korifeyləri ilə bir sırada çəkilən, sovet və ölkəmizin müstəqillik dövründə türk və Avropa dilçiləri tərəfindən orijinal elmi konsepsiyalar müəllifi kimi rəğbətlə qəbul edilən, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının üzvü, SSRİ Elmlər Akademiyasının Sovet Türkoloqları Komitəsinin sədr müavini, milli və beynəlxalq akademiyaların akademiki, Azərbaycan dilçiliyində ononalogiya və ümumi dilçilik sahələrində elmi məktəbin banisi olan Afad Qurbanov ömrünün 50 ilini Azərbaycan elminə, təhsilinə həsr etmiş, ana dilimizin və əlifbamızın inkişafına tarixi töhfələr verib, fundamental əsərlər hazırlayıb. O bildirib ki, A.Qurbanov doğulduğu Borçalıda 16 yaşında ikən 7 illik məktəbə direktor vəzifəsinə təyin olunub: “Eyni zamanda Azərbaycan dili müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. Azərbaycan Dövlət Universitetində (indiki Bakı Dövlət Universiteti) aspiranturada oxuyarkən elmi fəaliyyətə başlayıb. Əbdüləzəl Dəmirçizadənin elmi rəhbərliyi ilə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib, daha sonra isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. O, qısa müddət ərzində bütün elmi nailiyyətləri qazanıb. A.Qurbanovun Azərbacan Dövlət Pedoqoji Universitetinə rektorluq etdiyi dövrdə (1980-1990) universitet ən yüksək səviyyəyə çatıb. A.Qurbanov həmin dövrdə Universitetin yerləşdiyi küçənin adını dəyişərək Üzeyir Hacıbəyov küçəsi olmasını təklif edib. Ondan əvvəl küçə Şaumyanın adını daşıyıb. Azərbaycanda ümumi dilçilik və Onomastika elmi A.Qurbanovun adı ilə bağlıdır. Biz müəllim və tələbə kollektivi olaraq A.Qurbanovun ruhu qarşısında borcluyuq. A.Qurbanov 70-ə qədər dissertasiya və doktorluq işinin elmi rəhbəri olub. 2450-ə qədər doktorun sırasında A.Qurbanovun ailə üzvlərindən 5 şəxsin olması isə onun elmə necə bağlı biri olduğunun əyani sübutudur”.

Tədbirdə A.Qurbanovun həyat və yaradıcılığına həsr edilmiş qısametrajlı film təqdim olunub. Daha sonra onun Azərbaycan Əlifbasının yardılmasında göstərdiyi xidmətlərdən bəhs edən sənədli film nümayiş olunub.
Sonra filologiya elmləri doktoru, professor Buludxan Xəlilov çıxışında A.Qurbanovun həyat və yaradıcılığının gələcəkdə öyrənilməsinin yollarından danışıb. Müəllif nəşr etdiyi monoqrafiyasında ustadı barədə xatirələrini, onun çoxşaxəli yaradıcılıq irsini, yaradıcılığında dilçilik sahələri, əlifba problemləri, onomalogiyanın nəzəri məsələləri, nitq mədəniyyəti, şəxsi adlar ensiklopediyası, türkoloji dilçilik, ümumi dilçilik və müasir dilçiliyin aktual məsələlərinin tədqiqini açıqlayıb: “A.Qurbanovun xarakterindəki müsbət keyfiyyətlərin formalaşmasında, bəlkə də, onun hərbiçi ailəsində dünyaya göz açmasının böyük rolu olub. O, ötən əsrin 50-ci illərində elmi yaradıcılığa başlayanda dilçilik elmində təlatümlər mövcud idi. Çünki müxtəlif ideologiyaların kölgəsi altında dilçilik elmi büdrəmişdi. A.Qurbanovun dissertasiya işləri bu gün Azərbaycan dilinin qürurlu dil olduğunu bir daha sübut etdi. A.Qurbanov hər zaman dönə-dönə deyib ki, dilimiz milli varlığımızdır. A.Qurbanov Azərbaycan dilçilik elmində qeyri-adi yol getmiş adamdır. O, qəfildən yolunu dəyişib onomastika elmi ilə bağlı tədqiqatlara başlayıb. Daha sonra Onomastik Elmi Mərkəzi yaradıb. Onomologiya sahəsinin banisi A.Qurbanov olduğu sonradan bu sahəyə gələnlərin hamısı A.Qurbanovu təqlid etməyə başladılar. Afad müəllimin yaradıcılığı eyni zamanda nitq mədəniyyəti ilə də bağlıdır. O, nitq mədəniyətinin proqramını yaradıb. Onun təklifi ilə ilk dəfə olaraq Filologiya fakültəsində nitq mədəniyyəti fənn kimi tədris olunmağa başladı. Afad müəllim öz həmyaşıdları içərisində seçilən alim olub. Deyilənə görə, insan ruhunun çəkisi 21 qramdır. Mən hesab edirəm ki, A.Qurbanovun ruhunun çəkisi çox ağırdır. Onun elm adamı kimi həyat və yaradıcılığına nəzər yetirdikdə sürətli templə yorulmadan yazıb yaratmaqla məşğul olduğunu müşahidə edə bilərik. Afad müəllim ümummilli lider Heydər Əliyevin ən yaxın silahdaşlarından biri olub. Onların ikisinin üz-üzə dayanmış bir fotosu da var. Afad müəllim Filologiya fakültəsinin siması olub. Bu il Afad müəllimin ilidir”.

ADPU-nun filologiya fakültəsinin dekanı, professor Mahirə Hüseynova çıxışında bildirib ki, A.Qurbanovun tələbələrindən biri olub. Onun sözlərinə görə, akademik Afad Qurbanovun Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin inkişaf tarixində də misilsiz xidmətləri olub: “Mən Afad müəllimin tələbəsi olmaqla fəxr edirəm. Qürur hissi duyuram ki, bir zamanlar Afad müəllimin mənə öyrətdiklərini mən də digər tələbələrə öyrədirəm.Tələbəlikdən rektorluğa qədər 60 ilə yaxın yol keçən Afad Qurbanov bu təhsil müəssisəsi üçün tarixi işlər görüb. O, pedaqoji universitetdə tələbə, aspirant, assistent, müəllim, dosent, professor, dekan müavini, on üç il Filologiya fakültəsinin dekanı, otuz il “Azərbaycan dilçiliyi” kafedrasının müdiri, doqquz il rektror və Azərbaycan SSR-i Ali Məktəblər Rektorlar Şurasının Rəyasət Heyətinin sədr müavini, habelə filologiya və pedaqogika elmləri üzrə o zaman üçün yeganə ixtisaslaşdırılmış müdafiə şuralarının sədri vəzifələrində çalışıb. XX əsrin 70-80-ci illərində ADPU-ya rəhbərlik etdiyi dövrdə institut tamamilə yenidən qurulub, tədris yüksək səviyyəyə qaldırılıb, yeni kafedralar (fakültələr) yaradılıb, sədr olduğu dissertasiya şuralarının işi keyfiyyətcə yenilənib, ölkədə təhsil müəssisələrinin tarixində ilk dəfə olaraq onaltı mərtəbəli tədris binası inşa edilib, yataqxanalar əsaslı şəkildə təmir olunub, Qafqazda birinci, SSRİ-də dördüncü Fərbi fakültə yaradılıb. İnstitut Azərbaycan SSR-i Ali Sovet Rəyasət Heyətinin "Fəxri Fərman"ı ilə təltif olunub və o dövrdə institutun yaradılmasının 60 illiyinə həsr olunmuş təntənəli iclasda Ümummilli lider Heydər Əliyev institutun Qırmızı Əmək Bayrağına order sancıb”.
ADPU-nun Azərbaycan dilçilik kafedrasının müdiri, professor Nizami Xudiyev qeyd edib ki, tədbirin keçirilməsinin əsas məqsədi Əzizxan Tanrıverdinin tərtib etdiyi “Türkologiyamızın Afad Qurbanovu” adlı kitabın təqdimat günüdür: “A.Qurbanov mənim müəllimim olub. Amma biz eyni zamanda onunla uzun illər birlikdə çalışmışıq. Afad müəllim indi mən rəhbərlik etdiyim kafedranın müdiri olub. Amma sonradan onu mən əvəz etmişəm. Mən, demək olar ki, Afad müəllimin həyat yolunun davamçısıyam. Azərbaycan Əlifbası qəbul olunanda ziddiyyətli fikirlər yayılmışdı. Amma Afad müəllim bu ziddiyyətli fikirlərə son qoydu. Onun təklifi qəbul olundu. A.Qurbanov kimi hamı uzun ömür yaşaya bilər, amma onun kimi şərəfli yol keçənlərin sayı azdır”.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Dilçilik İnstititunun Tətbiqi dilçilik şöbəsinin müdiri, professor İsmayıl Məmmədli bildirib ki, A.Qurbanovun rektorluq etdiyi dönəmdə Universitetdə 17 konfrans keçirilib: “Amma, təəssüflər olsun ki, 17-ci konfransda iştirak edə bilmədi. Konfransın keçirilməsinə 8 gün qalmış A.Qurbanov dünyasını dəyişdi. Azərbaycan Əlifbasını hazırlamaq Afad Qurbanova tapşırılıb. Afad Qurbanova həmin ərəfədə sual veriblər ki, niyə Azərbaycan latın əlifbasına keçməlidir? Afad müəllim də Azərbaycanın müstəqil dövlət olduğunu bilməyənlərin nəzərinə çatdırıb. O, bununla da milli əlifbamızın əsasını qoydu. Afad müəllimin gətirdiyi yeniliklər və xidmətlərin rolu böyükdür. Bu gün də dilçilik, yaxud da Onomastika deyəndə ilk ağıla gələn Afad Qurbanov olur”.
Terminologiya şöbəsinin müdiri Sayalı Sadıqova deyib ki, A.Qurbanov Azərbaycan xalqının dilini, mədəniyyətini, tarixini bütün dünyaya çatdıran şəxs olub: “Bizim dilimizin qorunmasında və gələcək nəsillərə çatdırılmasına Afad müəllimin böyük rolu olub. Afad müəllimin yaradıcılığı təkcə türkologiya ilə bağlı deyil. Afad Qurbanov dilçi korifeylər haqqında tədqiqatlar aparıb. A.Qurbanov müxtəlif mövzularda uzun tədqiqatlar aparmışdı. Azərbaycanda dilçiliyin tarixi, dilçilik nəzəriyyəsindən bəhs edən kitablar ilk dəfə olaraq Afad Qurbanov tərəfindən yazılıb. A.Qurbanov Ural-Altay dil ailəsini ilk dəfə olaraq türk dilləri qurupuna daxil etmişdi. Dillərin təhlilinə də ilk dəfə olaraq A.Qurbanov tərəfindən başlanılıb. A.Qurbanovun gətirdiyi nəzəriyyədə dil və təfəkkür önə çəkilib. O, təkcə Onomologiya məktəbini yaratmaiıb, eyni zamanda Azərbaycan dilçilik elminin bünövrəsini möhkəmləndirib. A.Qurbanovun türkologiya elmində göstərdiyi xidmətlər saysız-hesabsızdır. Bütün bunlar onun tarixi şəxsiyyət olduğunun bariz nümunəsidir”.
Azərbaycan Dövlət Dillər Universitetinin Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri, professor Adil Babayev bildirib ki, A.Qurbanov heç kimə nəsib olmayan həyatı yaşayıb: “Afad müəllim bir ömür yaşamayıb. O, hələ də yaşayır. Tələbələrinin, sevdiklərinin, elm adamlarının qəlbində yaşayır”.

Baxış sayı: 809
Bölməyə aid digər xəbərlər
14-06-2025, 21:33
Milli qəhrəman Şükür Həmidovun oğlu məzun oldu-FOTOLAR
26-05-2025, 12:38
Sumqayıt şəhərində XTQ-nin giziri, "Qarabağ" ordenli şəhid Şəhriyar Quliyevin 35 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-05-2025, 00:23
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi Səyavuş Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-05-2025, 00:18
Sumqayıt şəhərində kəşfiyyatçı şəhid Nail Məmmədovun 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
26-04-2025, 09:17
Sumqayıtda şəhid Elvin Həsənovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
14-04-2025, 11:01
Sumqayıt şəhərində 1-ci Qarabağ şəhidi Əli Quliyevin 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-04-2025, 11:12
44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidi Novruz Məmmədovun mövluduna həsr olunmuş “Bu dünyadan bir qəhrəman Novruz keçdi” adlı tədbir
29-03-2025, 11:33
Şəhid ailələri və qazilər iftar süfrəsində-VİDEO+FOTOLAR
13-03-2025, 21:27
Sumqayıtda şəhid Rüfət Mustafayevin mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
11-03-2025, 23:45
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
16-02-2025, 16:40
Şəhid anası: "Bugünkü tədbiri keçirən millət vəkilimizə minnətdaram, bizim kimi anaların yanar ürəyinə su səpdi"
3-02-2025, 21:04
Sumqayıtda şəhid Qubad Əliyevin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-11-2024, 20:43
Sumqayıtda 1-ci Qarabağ Müharibəsi şəhidlərinin baralyefinin açılışı olub-VİDEO+FOTOLAR
29-11-2024, 22:37
Sumqayıt şəhərində şəhid Aydın Əliyevin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
26-11-2024, 20:29
Xudatda şəhid Fəxrəddin Fərəcovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
15-11-2024, 21:39
Sumqayıtda şəhid Rəhman Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
11-11-2024, 23:45
Sumqayıtda şəhidlərin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
6-11-2024, 23:12
Sumqayıt şəhərində "Qarabağ" ordenli şəhid Vüsal Allahyarovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 23:33
Sumqayıt şəhərində şəhid kəşfiyyatçı mayor Taleh Kərimovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2024, 14:45
Sumqayıt şəhərində "Qarabağ" ordenli şəhid Şəhriyar Quliyevin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2024, 15:02
Sumqayıt şəhərində şəhid Eldar Abdullayevin anım gününə həsr olunmuş tədbir-VİDEO+FOTOLAR
19-10-2024, 23:56
Sumqayıtda Saleh Nuriyevin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
17-10-2024, 21:33
Şəhidlərin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
3-10-2024, 12:30
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun ildönümü keçirilib
22-09-2024, 03:01
Şəhid leytenant Cavid Mirzəyevin ildönümü keçirilib
20-09-2024, 18:59
Sumqayıtda şəhid polis Asim Camalzadənin ildönümü keçirilib
19-09-2024, 20:37
Şəhid polis Ramil Şirinovun ildönümü keçirilib
13-09-2024, 00:43
Sumqayıtda şəhid Səbuhi Əhmədovun ildönümü keçirilib
15-07-2024, 09:05
Şəhidə həsr olunmuş “Unutmadıq... tarix yazdınız!” adlı tədbir keçirilib-Video+FOTOLAR
14-07-2024, 10:15
Şəhidə həsr olunnuş “Dastana dönən şəhidim” adlı xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
9-07-2024, 09:01
Şəhid polis Ramil Şirinovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR