23:47 / 19-12-2025
Karlson: "Vaşinqtonda çoxları Vensin Trampın varisi olmasını istəmir"
19:46 / 19-12-2025
İki uşağın qaçırılması cəhdinə görə mühakimə olunacaq
19:44 / 19-12-2025
Zelenski: "Ukrayna Belarusda "Oreşnik" raket sisteminin yerləşdiyi yer barədə məlumatı AB ilə paylaşıb"
19:41 / 19-12-2025
"Axios": Avropa liderlərinin müşavirləri bu gün Ukrayna ilə bağlı danışıqlar üçün ABŞ-a gələcəklər
19:02 / 19-12-2025
Rusiyanın Danimarkadakı səfiri Vladimir Barbin Rusiyaya qarşı kiberhücumlarla bağlı ittihamları spekulyasiya adlandırıb
18:32 / 19-12-2025
Putin Qafqaz xalqlarının erkən evlənmə ənənəsini təriflədi
18:29 / 19-12-2025
Fransanın dövlət borcu 3-cü rübdə 3,5 trilyon avroya yaxınlaşaraq yeni rekord səviyyəyə çatdı
18:21 / 19-12-2025
Putinə edilən müraciətdən sonra çoxuşaqlı ailənin hüquqlarının pozulması ilə bağlı araşdırma aparılır
18:18 / 19-12-2025
112: Şarm əl-Şeyxdən Vladiqafqaza uçan təyyarə Antalyada eniş edib
18:12 / 19-12-2025
Zelenski səhvən Polşa Prezidenti Navrotskini "Karl" adlandırdı
18:04 / 19-12-2025
Həmkarını döyərək öldürən şəxs həbs edilib
17:54 / 19-12-2025
Putin: "Moskvanın Ukrayna prezident seçkilərinin Rusiyada təşkil olunmasını tələb etmək hüququ var"
17:50 / 19-12-2025
Putin aşiq olduğunu etiraf edib
17:48 / 19-12-2025
Narkotik qaçaqmalçılığına görə 14 il müddətinə maksimum təhlükəsizlik həbsxanasında cəza çəkəcək
12:13 / 19-12-2025
Ankarada qətlə yetirilmiş Rusiya səfiri Andrey Karlovun xatirəsinə həsr olunmuş anım mərasimi keçirilib
12:10 / 19-12-2025
Uşaqların avtomobil oturacağı olmadan daşınmasına görə cərimələr artırılıb
12:08 / 19-12-2025
Dmitriyev fon der Leyeni və Merzi istefaya çağırdı
12:05 / 19-12-2025
İntim salon təşkilatçıları saxlanılıb
11:58 / 19-12-2025
Pilotsuz təyyarə hücumundan sonra matəm günü elan etdi
11:56 / 19-12-2025
Jurnalist Karlson: "Qərb öz qərarı ilə Putini özünə qarşı qaldırdı"
23:31 / 18-12-2025
Rutte Polşanın ordusunu 300.000 əsgərə çatdırmaq planını dəstəklədi
23:29 / 18-12-2025
Aİ liderləri Ukrayna istisna olmaqla, sammitin bütün gündəm maddələri üzrə razılığa gəliblər
23:18 / 18-12-2025
İki azyaşlıya təcavüz edən qadın həbs edilib
23:15 / 18-12-2025
ABŞ-ın Şimali Karolina ştatında "Cessna C550" təyyarəsi qəzaya uğrayıb
23:11 / 18-12-2025
Boqdanov ABŞ hava limanında Rusiya təyyarəsinin peyda olmasını izah edib
20:00 / 18-12-2025
Göldən iki balıqçı cəsədi çıxarılıb
19:57 / 18-12-2025
Ekspert Stepanov hesab edir ki, Venesuelanın dəniz blokadası ABŞ-Çin münaqişəsinin proyeksiyasıdır
18:35 / 18-12-2025
Tusk: "Rusiya aktivlərinin müsadirə edilməsi məsələsi AB sammitində dönüş nöqtəsinə çatdı
18:29 / 18-12-2025
Zelenski Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bir neçə hava hücumundan müdafiə sistemi üçün raket çatışmazlığını təsdiqlədi
18:26 / 18-12-2025
İsveçli muzdlu əsgər qiyabi olaraq 27 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18:22 / 18-12-2025
Lukaşenko: "Qərb istənilən ölkənin qızıl və valyuta ehtiyatlarını sadəcə oğurlaya bilər"
18:19 / 18-12-2025
Ukraynaya kömək etdiyinə görə 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum etdi
17:58 / 18-12-2025
Belçikanın Merksplas şəhərindəki həbsxana rəhbərliyi girov götürmə hadisəsi barədə məlumat verib
17:55 / 18-12-2025
Zelenski: "ABŞ hazırda Ukraynanı NATO üzvü kimi görmür"
Stalin Lənkəranda olub: Sovet liderinin qaçdığı zindan - FOTOREPORTAJ
Tarix: 08-03-2019 23:23 | Bölmə: Reportaj
Azərbaycanda bir çox tarixi memarlıq abidələri haqqında bu günə qədər müxtəlif fikirlər səsləndirilir.
Belə abidələrdən biri Lənkəran rayonunda, Sütəmurdov körpüsü yaxınlığında yerləşən tarixi Dairəvi qaladır.
Müxtəlif mənbələrin məlumatına əsasən, zamanında bu qalada adını tarixə qanla yazan sovet lideri İosif Stalinlə (İosif Vissarionoviç Cuqaşvili) yanaşı üç minə yaxın məhbus saxlanılıb.
Əsaslı təmirə ehtiyacı olan tarixi Dairəvi Qalanın (Zindan) 1747-1786-cı illərdə Lənkəran qalası ilə eyni vaxtda inşa edildiyi yazılır.
Qalanı isə 1747-ci ildə mühüm müdafiə məqsədilə Səfəvi nəslindən olan Seyid Abbas xanın tapşırığı ilə Talışın hakimi təyin edilən Nadir şah tikdirib.
Dairəvi qalanın tarixi haqqında araşdırma aparan tədqiqatçı-tarixçi İldırım Şükürzadənin Oxu.Az-a verdiyi məlumata görə, qala mühüm müdafiə məqsədilə tikilsə də, 100 ilə yaxın zindan kimi fəaliyyət göstərib:
“Dairəvi qala və ona bənzəyən ikinci tikili Lənkəran Mayakıdır. Bu iki tikili 18-ci əsrdə ruslar tərəfindən tikilmiş Lənkəran qala sisteminin cənub və şimal dayaq məntəqələri hesab olunurdu.
Dairəvi qalanın hündürlüyü 20 metr, diametri isə 72 metr, istinad divarlarının qalınlığı aşağı ətrafda 2,8 metr, yuxarıda isə 1,5 metrdir. 1869-cu ildə cənub qütbü hesab olunan Dairəvi qala hərbi qüvvələrin əlinə keçib və 1869-1970-ci ildə qədər, 1 əsr zindan kimi istifadə olunub.
Dairəvi qalada gizli yollar olub ki, bu qalaya gətirilən məhbusların kimliyi gizli saxlanılsın. Yeraltı keçidlər “Dairəvi qala”nı Lənkəran mayakı, Xan sarayı, “Böyük bazar məscidi” ilə birləşdirirmiş”.
Müxtəlif mənbələrdə Stalinin Dairəvi qalaya həbs edilməsinə dair məlumatlar qeyd olunub. Lakin tədqiqatçı deyir ki, Stalinin Lənkərana gəlməsi təsadüf olmayıb:
“Məndə olan məlumata görə, İosif Stalin ilə Masallı rayonu, Qızılağac kəndindən olan Qoçu Məmməd adlı şəxs arasında şəxsi münasibətlər olub.
O bilirdi ki, Stalin poçt qatarını qarət edəcək və Stalin də məhz onun bələdçiliyi ilə işlərini görürdü. Lakin buna baxmayaraq Stalin tutularaq gizli tunellərlə Zindan qalasına (Dairəvi qala) gətirilib.
Mənbələrin yazdığına görə, Stalin 1903-1904-cü illərdə bu qalada həbsdə olub.
Sonralar Qoçu Məmmədin nəvəsi babasının 1902-ci ildə Stalin ilə birlikdə çəkilən fotosunu yayımlayıb.
Elə Stalini gizli yollarla həbsdən qaçıran da Qızılağaclı Qoçu Məmməd olub. Bu barədə onun nəvəsi özü də danışırdı.
Əksər məlumatlar dildən-dilə, o dövrdə yaşayan və bu hadisələri eşidən insanların dilindən eşidilib.
Deyilir ki, Stalini aparan gəmiçi onu Bakıya aparmalı idi, lakin riskli olduğu üçün Stalin Salyanda düşüb. Sovet lideri gəmidən düşəndə özünü “Koba” kimi təqdim edib və ona pul verib. “Koba” da Stalinin ləqəbi olub. Ehtimal olunur ki, Stalin oradan da gəmi vasitəsilə Bakıya gedib. Amma ona daha kimin kömək etdiyi barədə məlumat yoxdur”.
Məlumatlara görə, həbsxana 140 məhbus üçün nəzərdə tutulsa da, 236 nəfərdən 310 nəfərə qədər məhbus saxlanılıb.
1907-ci ildə zindanda 2368 nəfər məhbus, 1911-ci ildə isə 2668 nəfər məhbusun saxlandığı qeyd edilir.
1907-1911-ci illər ərzində bir neçə həbsxana rəisləri dəyişib ki, son iki ildə müvafiq olaraq Nüsrət Məmmədov və Babaxan Cahangirovun həbsxana rəisi olduqlarına dair qeydlər var.
Dairəvi qala 1970-1990-cı illər ərzində tikiş fabriki, 2014-cü ildən bu günə qədər isə Lənkəran Rəsm Qalereyası kimi fəaliyyət göstərir.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli, 132 saylı qərarı ilə ölkə əhəmiyyətli tarixi abidə hesab olunan Dairəvi qala dövlət tərəfindən mühafizə olunur.
Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin məlumatına görə, 2018-2021-ci illər üzrə investisiya proqramı layihəsi çərçivəsində Lənkəran şəhərində yerləşən “Dairəvi Qala”nın tam hissəsinin bərpası nəzərdə tutulur.
Stalinin saxlandığı qala turistlərin də marağına səbəb olur. Bizə bələdçilik edən xanımlardan birinin dediyinə görə, Stalin qalada gün işığı görməyən hücrədə saxlanılırdı. Xüsusilə bura Rusiyadan olan turistlər daha çox maraq göstərir.
Baxış sayı: 735
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-03-2019 23:23 | Bölmə: Reportaj
Belə abidələrdən biri Lənkəran rayonunda, Sütəmurdov körpüsü yaxınlığında yerləşən tarixi Dairəvi qaladır.
Müxtəlif mənbələrin məlumatına əsasən, zamanında bu qalada adını tarixə qanla yazan sovet lideri İosif Stalinlə (İosif Vissarionoviç Cuqaşvili) yanaşı üç minə yaxın məhbus saxlanılıb.
Əsaslı təmirə ehtiyacı olan tarixi Dairəvi Qalanın (Zindan) 1747-1786-cı illərdə Lənkəran qalası ilə eyni vaxtda inşa edildiyi yazılır.
Qalanı isə 1747-ci ildə mühüm müdafiə məqsədilə Səfəvi nəslindən olan Seyid Abbas xanın tapşırığı ilə Talışın hakimi təyin edilən Nadir şah tikdirib.
Dairəvi qalanın tarixi haqqında araşdırma aparan tədqiqatçı-tarixçi İldırım Şükürzadənin Oxu.Az-a verdiyi məlumata görə, qala mühüm müdafiə məqsədilə tikilsə də, 100 ilə yaxın zindan kimi fəaliyyət göstərib:
“Dairəvi qala və ona bənzəyən ikinci tikili Lənkəran Mayakıdır. Bu iki tikili 18-ci əsrdə ruslar tərəfindən tikilmiş Lənkəran qala sisteminin cənub və şimal dayaq məntəqələri hesab olunurdu.
Dairəvi qalanın hündürlüyü 20 metr, diametri isə 72 metr, istinad divarlarının qalınlığı aşağı ətrafda 2,8 metr, yuxarıda isə 1,5 metrdir. 1869-cu ildə cənub qütbü hesab olunan Dairəvi qala hərbi qüvvələrin əlinə keçib və 1869-1970-ci ildə qədər, 1 əsr zindan kimi istifadə olunub.
Dairəvi qalada gizli yollar olub ki, bu qalaya gətirilən məhbusların kimliyi gizli saxlanılsın. Yeraltı keçidlər “Dairəvi qala”nı Lənkəran mayakı, Xan sarayı, “Böyük bazar məscidi” ilə birləşdirirmiş”.
Müxtəlif mənbələrdə Stalinin Dairəvi qalaya həbs edilməsinə dair məlumatlar qeyd olunub. Lakin tədqiqatçı deyir ki, Stalinin Lənkərana gəlməsi təsadüf olmayıb:
“Məndə olan məlumata görə, İosif Stalin ilə Masallı rayonu, Qızılağac kəndindən olan Qoçu Məmməd adlı şəxs arasında şəxsi münasibətlər olub.
O bilirdi ki, Stalin poçt qatarını qarət edəcək və Stalin də məhz onun bələdçiliyi ilə işlərini görürdü. Lakin buna baxmayaraq Stalin tutularaq gizli tunellərlə Zindan qalasına (Dairəvi qala) gətirilib.
Mənbələrin yazdığına görə, Stalin 1903-1904-cü illərdə bu qalada həbsdə olub.
Sonralar Qoçu Məmmədin nəvəsi babasının 1902-ci ildə Stalin ilə birlikdə çəkilən fotosunu yayımlayıb.
Elə Stalini gizli yollarla həbsdən qaçıran da Qızılağaclı Qoçu Məmməd olub. Bu barədə onun nəvəsi özü də danışırdı.
Əksər məlumatlar dildən-dilə, o dövrdə yaşayan və bu hadisələri eşidən insanların dilindən eşidilib.
Deyilir ki, Stalini aparan gəmiçi onu Bakıya aparmalı idi, lakin riskli olduğu üçün Stalin Salyanda düşüb. Sovet lideri gəmidən düşəndə özünü “Koba” kimi təqdim edib və ona pul verib. “Koba” da Stalinin ləqəbi olub. Ehtimal olunur ki, Stalin oradan da gəmi vasitəsilə Bakıya gedib. Amma ona daha kimin kömək etdiyi barədə məlumat yoxdur”.
Məlumatlara görə, həbsxana 140 məhbus üçün nəzərdə tutulsa da, 236 nəfərdən 310 nəfərə qədər məhbus saxlanılıb.
1907-ci ildə zindanda 2368 nəfər məhbus, 1911-ci ildə isə 2668 nəfər məhbusun saxlandığı qeyd edilir.
1907-1911-ci illər ərzində bir neçə həbsxana rəisləri dəyişib ki, son iki ildə müvafiq olaraq Nüsrət Məmmədov və Babaxan Cahangirovun həbsxana rəisi olduqlarına dair qeydlər var.
Dairəvi qala 1970-1990-cı illər ərzində tikiş fabriki, 2014-cü ildən bu günə qədər isə Lənkəran Rəsm Qalereyası kimi fəaliyyət göstərir.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli, 132 saylı qərarı ilə ölkə əhəmiyyətli tarixi abidə hesab olunan Dairəvi qala dövlət tərəfindən mühafizə olunur.
Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin məlumatına görə, 2018-2021-ci illər üzrə investisiya proqramı layihəsi çərçivəsində Lənkəran şəhərində yerləşən “Dairəvi Qala”nın tam hissəsinin bərpası nəzərdə tutulur.
Stalinin saxlandığı qala turistlərin də marağına səbəb olur. Bizə bələdçilik edən xanımlardan birinin dediyinə görə, Stalin qalada gün işığı görməyən hücrədə saxlanılırdı. Xüsusilə bura Rusiyadan olan turistlər daha çox maraq göstərir.
Baxış sayı: 735
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-12-2025, 21:57
QHT 35 İllik yubileyini qeyd etdi-VİDEO+FOTOLAR
29-11-2025, 22:09
Şəhid Natiq Baxşalıyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 23:05
Şəhid Rəhman Məmmədovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 20:31
Şəhid Elgin Abbaslının anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 13:44
Şəhid Təbriz Alməmmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 12:42
Sumqayıtda şəhid Səbuhi Həsənquliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
3-11-2025, 22:19
Şəhid leytenant Ülvü Məhərrəmovun anım günündən-FOTO+VİDEOLAR
2-11-2025, 20:04
Şəhid kəşfiyyatçı mayor Taleh Kərimovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2025, 10:37
Sumqayıtda şəhidlik zirvəsinə ucalmış Akif Cabbarovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
28-10-2025, 10:18
Deputat Zaur Şükürov şəhid Müşfiq Bəktiyevin anım günündə çıxış etdi-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2025, 02:01
Şəhid Şəhriyar Quliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-10-2025, 23:05
Şəhid Ramil Quluyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-10-2025, 21:14
Şəhid Fərhad Fərhadlının anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2025, 09:21
Sumqayıtda şəhid Elmar Nəsibovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2025, 01:16
Sumqayıtda şəhid Elçin Hüseynovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
17-10-2025, 20:51
Sumqayıtda şəhid Nadir Rzayevin anım günü keçirilib-VİDEO+fotolar
16-10-2025, 16:01
Sumqayıtda Rüfət Mustafayevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
11-10-2025, 01:29
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
9-10-2025, 12:55
Sumqayıtda şəhid Emil Əliyevin anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
29-09-2025, 10:46
Sumqayıtda Anım Günü münasibətilə şəhidlərin xatirəsi yad edilib
25-07-2025, 17:49
Sumqayıt şəhərində Saleh Nuriyevin mövludundan-VİDEO+FOTOLAR
18-07-2025, 22:28
Sumqayıtın tarixi muzeyində mətbuatın 150 illik yubileyi ilə bağlı tədbir keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
13-07-2025, 20:43
Sumqayıtda Tovuz döyüşləri və Qubadlı şəhidlərinin anım günü keçirilib
14-06-2025, 21:33
Milli qəhrəman Şükür Həmidovun oğlu məzun oldu-FOTOLAR
26-05-2025, 12:38
Sumqayıt şəhərində XTQ-nin giziri, "Qarabağ" ordenli şəhid Şəhriyar Quliyevin 35 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-05-2025, 00:23
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi Səyavuş Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-05-2025, 00:18
Sumqayıt şəhərində kəşfiyyatçı şəhid Nail Məmmədovun 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
26-04-2025, 09:17
Sumqayıtda şəhid Elvin Həsənovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
14-04-2025, 11:01
Sumqayıt şəhərində 1-ci Qarabağ şəhidi Əli Quliyevin 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-04-2025, 11:12
44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidi Novruz Məmmədovun mövluduna həsr olunmuş “Bu dünyadan bir qəhrəman Novruz keçdi” adlı tədbir
29-03-2025, 11:33
Şəhid ailələri və qazilər iftar süfrəsində-VİDEO+FOTOLAR
13-03-2025, 21:27
Sumqayıtda şəhid Rüfət Mustafayevin mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
11-03-2025, 23:45
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
16-02-2025, 16:40
Şəhid anası: "Bugünkü tədbiri keçirən millət vəkilimizə minnətdaram, bizim kimi anaların yanar ürəyinə su səpdi"
3-02-2025, 21:04
Sumqayıtda şəhid Qubad Əliyevin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR