21:02 / 21-11-2024
Zülfiyyə Kaxrumanova Rusiya Federasiyası Mərkəzi Bankının sədr müavini olub
20:59 / 21-11-2024
Məhkəmə "Krokus"da terror aktı ilə bağlı daha iki təqsirləndirilən şəxsin həbs müddətini uzadıb
20:54 / 21-11-2024
Səfir Kelin: "Rusiya Federasiyasının hələ Trampla şəxsi görüş keçirməyi planlaşdırmır"
20:49 / 21-11-2024
Rusiya Federasiyasının Konstitusiya Məhkəməsi 65 yaşına çatmayanlara görə demobilizasiyadan imtinanı təsdiqləyib
20:37 / 21-11-2024
Ulyanov: "MAQATE ekspertləri Zaporojye AES-də təxribatların qeydə alınmasında zəif işləyirlər"
20:32 / 21-11-2024
ABŞ "Qazprombank"ın xarici filiallarına qarşı sanksiyalar tətbiq edib
19:46 / 21-11-2024
Yuri Lukyançenko özünə köhnə butulkalardan ev tikib
19:37 / 21-11-2024
"Daily Mail": Britaniya Rusiya Federasiyasından ona doğru atılan nüvə raketini vurmayacaq
19:31 / 21-11-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin keçmiş baş komandanı Zalujnı: "Üçüncü dünya müharibəsi artıq başlayıb"
19:28 / 21-11-2024
Sırski: "Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin desant-hücum qoşunları Kursk vilayətinə ilk daxil olub"
13:33 / 21-11-2024
ÇXR nümayəndə heyətinin üzvü Vladivostokda həmkarlarından pul və pasport oğurlayaraq yoxa çıxıb
13:28 / 21-11-2024
Çin Xarici İşlər Nazirliyi: ABŞ nüvə silahının rolunu artırıb və hərbi qarşıdurmanı gücləndirib
13:22 / 21-11-2024
Moldova təhlükəsizlik qüvvələri Qaqauziya rəhbərinin müavininin evində axtarış aparır
13:15 / 21-11-2024
XİN: Rusiya Federasiyası Abxaziyada hakimiyyətlə müxalifət arasında olan razılaşmaları nəzərə alıb
13:11 / 21-11-2024
Rostec xəstəni daşıyarkən amerikalı xilasedicilərin səhvlərini qeyd edib
12:46 / 21-11-2024
Millət vəkili vətəndaşlarla növbəti dəfə görüş keçirib
12:38 / 21-11-2024
Alimlər Oneqa və Şimali Dvinanın ağzında havanın çirklənməsini qeydə alıblar
12:30 / 21-11-2024
Kartapolov: "Qərbin hücumu halında Rusiya Belarusu dəstəkləyəcək"
12:23 / 21-11-2024
Zaxarova: "NATO qüvvələrinin Ukraynada görünməsi Rusiya Federasiyasına qarşı müharibəyə girişi qeyd edəcək"
00:00 / 21-11-2024
"Yunarmiya" baş qərargahının rəhbəri gimnast Naqornı istefa verib
23:34 / 20-11-2024
Fransa və Cənubi Koreya Koreya boğazının girişində dəniz təlimləri keçirib
23:27 / 20-11-2024
Kuzbassda Voronej müəssisəsinin keçmiş top meneceri öldürülüb
23:23 / 20-11-2024
Kursk vilayətinin Sudjanski rayonunun rəhbəri vəzifəsini tərk edib
23:20 / 20-11-2024
Zelenski Ukraynanın Krımı hərbi yolla geri qaytara bilməyəcəyini etiraf edib
23:16 / 20-11-2024
Papa Fransisk gələcək dəfn mərasimini sadələşdirib
19:50 / 20-11-2024
Ostin: "Kiyev piyada əleyhinə mina sahələrini məsuliyyətlə seçməlidir"
19:48 / 20-11-2024
ABŞ BMT Təhlükəsizlik Şurasının Qəzzada atəşkəslə bağlı qətnamə layihəsinə veto qoyub
19:45 / 20-11-2024
"Ural Hava Yolları"na məxsus təyyarə kobud davranışa görə Ulan-Udeyə enməyə məcbur olub
19:40 / 20-11-2024
“Vətəndaş A” serialına görə İTV-yə - Rəsmi xəbərdarlıq
19:27 / 20-11-2024
UEFA Rumıniya ilə oyunda Kosovoya texniki məğlubiyyət verib
19:22 / 20-11-2024
Kalmıkiyada ev pişiyinin hücumuna məruz qalan qız xəstəxanaya yerləşdirilib
19:19 / 20-11-2024
İsrailin Suriyanın Palmira şəhərinə endirdiyi zərbələr nəticəsində 36 nəfər həlak olub
19:12 / 20-11-2024
Putin Patriarx Kirili ad günü münasibətilə təbrik edib
19:05 / 20-11-2024
Pentaqon: Vaşinqton Kiyevə 275 milyon dollarlıq hərbi yardım paketi verəcək
12:29 / 20-11-2024
CNN: Qərb Moskva ilə münasibətləri dəyişmək imkanını nəzərdən keçirir
12:24 / 20-11-2024
Kamçatkadan baqajda 10 kq-dan çox kürü ixracı qadağan ediləcək
12:17 / 20-11-2024
Narışkin: "NATO ölkələri Rusiya Federasiyasının dərinliklərindəki zərbələrdə iştirak etmək cəhdlərinə görə cavab verəcəklər"
“Azərbaycan” qəzeti: “Hanı kəndliyə, fermerə edilən güzəştlərin nəticələri?”
Tarix: 12-05-2018 12:25 | Bölmə: Sosial
Rəsmi “Azərbaycan” qəzetinin bugünkü sayında kənd təsərrüfatı məhsulları qiymətlərinin baha qiymətə satılmasını tənqid edən məqalə dərc olunub.
“Report” “Nübar... qiymətlər” adlı həmin məqaləni təqdim edir:
Bu iqtisadiyyat ki var, hamımızın dəfələrlə baxdığı məlum filmdə aktyor Səməndər Rzayevin personajının dediyi kimi, həm vacibdir, həm də qəliz. Vacibliyini bilməyən, görməyən, yaşamayan yoxdur. Qəlizliyinə gəldikdə isə, burada məsələ bir qədər başqa cürdür.
Qısa və sadə dildə desək, iqtisadiyyat bazis kimi də, elm kimi də elə bir sahədir ki, burada səhv keçmir (səhv ediləndə qaş düzəldiləsi yerdə göz çıxır), yalan işləmir (hansısa yalan göstəricilər gec, ya tez real rəqəmlərlə təkzib edilir), gizlətmək mümkün olmur (iqtisadi siyasətin səfasını, yaxud cəfasını müxtəlif dərəcədə hamı yaşayır). Elə bu səbəblərə görədir ki, iqtisadiyyatı dövlətin sözü, hökumətin üzü hesab edirlər.
Nə isə, keçək mətləbə. Qızmar yaz günlərini yaşayırıq, hətta o dərəcədə ki, sanki yaydır. Havanın hərarəti 30 dərəcə civarındadır. Belə götürəndə, bu il heç əməlli-başlı qış da olmadı. Yüksək dağlıq ərazilərə yağan qarı nəzərə almasaq, ağ fəslin ləzzətini çıxara bilmədik. Əslində bütün bunlar Cənub ölkəsi üçün istisna kimi qəbul edilməməlidir, yəni normada elə belə də olmalıdır. Anormallıq 5-6 il əvvəlki 15-20 dərəcə şaxtalı qış idi ki, şükür, ondan sonra bir daha ölkəmizin qapısını döyməyib.
Hamının bildiklərini, gördüklərini, yaşadıqlarını xatırlamaqda məqsədimiz var. O da bundan ibarətdir ki, belə iqlim ilk növbədə kənd təsərrüfatı üçün çox əlverişlidir. Hətta qışda toxum səpilmiş sahələrin “yorğan”dan - qardan məhrum olmasının fəsadları baş versə belə, əkin-biçin üçün isti iqlimin üstünlükləri danılmazdır. Əgər bu zaman söhbət ziyanvericilərin əkilmiş və səpilmiş bitkilərə vurduğu, daha doğrusu, vura biləcəyi zərərdən gedirsə, onlara qarşı mübarizədə təbii vasitədən - qardan, şaxtadan savayı, digər qeyri-təbii üsullar da var və bütün Cənub ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda onlardan səmərəli istifadə edilir. Belə olmasaydı, Azərbaycanı deyə bilmərik, digər Cənub ölkələrində, məsələn, qonşu Türkiyə və İranda ildə 2-3 dəfə məhsul götürə bilməzdilər. İldə 2-3 dəfə məhsul isə təkcə bolluq və əlavə ixrac imkanı yox, həm də daxili bazarda ucuzluq deməkdir.
Nəhayət, gəlib çatdıq bayaqdan keçid etmək istədiyimiz qiymət məsələsinə. Bu günlər paytaxtdakı tanınan supermarketlər şəbəkəsinin mağazalarından birindən alış-veriş edirdik. Gözümüz meyvə-tərəvəz şöbəsindəki nübar... qiymətlərə sataşdı - gilas 17-18, adını göyçəyə dəyişmiş alça - 10-12, pomidor 3-5, xiyar 1,5-5 manat və s. Biz hələ mövsümü olmadığı üçün ərik və şaftalının, idxal edilmiş ekzotik meyvələrin qiymətlərinə toxunmuruq və belə meyvələrin imkanlı alıcılar üçün satıldığını anlayışla qəbul edirik.
Amma gilas da, alça da, xiyar-pomidor da özümüzdə yetişir və bir də mövsümüdür axı... Haradan götürülüb, necə hesablanıb, nəyə əsaslanıb və nəhayət, kimin üçün nəzərdə tutulub bu soyğunçu qiymətlər?! Deyirlər, ixrac artıb, ona görə də daxili bazarda bahalıqdır. Kökündən yalandır. Düzdür, ixrac artıb, lakin yerli istehlakın yox, istehsalın hesabına. Əks halda qıtlıq olardı, halbuki böyük bazarlardan və supermarketlərdən tutmuş məhəllə dükanlarınacan doludur alça-gilas və xiyar-pomidorla. Hamısında da qəpik-quruş fərqi ilə eyni qiymətə. O qiymətə ki, onlar orta statistik alıcının maddi imkanı xaricindədir.
Təkcə regionda deyil, bəlkə də dünyada Azərbaycandakı qədər və səviyyədə dövlət tərəfindən aqrar sektora hərtərəfli dəstək verilən ikinci bir ölkə tapmaq çətindir. Hansı ölkədə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları bütün növ vergilərdən azaddırlar?! Harada kəndliyə bir çox məhsullar üzrə əkdiyi hər hektara görə nağd formada subsidiya verilir?! Yaxud, hansı ölkənin fermeri güzəştli qiymətlə toxum, gübrə, cins heyvan, texnika ilə təmin olunur?! Bu cür güzəştlər birdirmi, beşdirmi, hansını deyəsən, hansını sadalayasan?! Hanı bəs bunların nəticələri? Əgər may ayında yaz meyvə-tərəvəzinin qiymətləri bu bahalıqdadırsa, icazə verin belə qənaətə gələk ki, dövlətin böyük səxavətlə kənd təsərrüfatına ayırdığı milyon manatlarla vəsaitdən nə istehsalçı yararlana bilir, nə də istehlakçı! Həmin vəsaitdən xeyir görən varsa, o da istehsalçı və istehlakçının arasına girmiş inhisarçı dəllallardır. Bəlkə də sərt qənaətdir, amma istehlak bazarında artıq neçə vaxtdır davam edən bu əsassız bahalığı başqa heç nə ilə izah etmək, sadəcə, mümkün deyil.
Yazımızın əvvəlində iqtisadi qanunauyğunluqları qeyd etdik. Həmin qanunauyğunluqlardan biri də qiymətlərin tələb-təklif əsasında formalaşmasıdır. Ancaq bu gün heç kim iddia edə bilməz ki, adlarını çəkdiyimiz və çəkmədiyimiz yaz nemətlərimizin nübar qiymətlərinin bu səviyyədə olmasının səbəbi tələbdir. Düzdür, tələb var, yazda kimin nəfsi alça-gilas, xiyar-pomidor istəmir ki... Lakin gəlin görək həmin istəyi qarşılamağa əksəriyyətin imkanı çatırmı? Təbii ki, yox. Evə qonaq gələndən gələnə az qala qramla alınan meyvə və tərəvəz hələ təklifin qarşılanması deyil. Elə isə bu, hansı iqtisadi qanunauyğunluğa əsaslanan təklifdir ki, onu tələb yox, tamam fərqli məlum amillər şərtləndirir?!
Azərbaycan həm də istehlakçıların hüquqlarının qorunması ilə məşğul olan çoxsaylı və çoxmərtəbəli dövlət qurumlarına malik ölkədir. İndiki struktur islahatlarında onların bəziləri birləşdirilir, bəzilərininsə səlahiyyətləri artırılır. Sözümüz bunda deyil. Məsələ ondadır ki, həmin çoxsaylı və çoxmərtəbəli qurumların heç biri indiyəcən ölkənin istehlak bazarında xüsusən qiymət özbaşınalığının qarşısını almaq üçün ciddi tədbirlər görə bilməmişlər. Yalnız ən yüksək səviyyədə bu sahədə onlara irad tutulandan sonra hərəkətə gəlmişlər, o da qaldırılan problem gündəmdən düşənəcən. Sonra yenidən görməli olduqları işlərini atıb öz işlərini davam etdiriblər. Nəticə göz qabağındadır: ölkədə istehlakçıların ən azından qiymət sarıdan nə hüquqları qorunur, nə də inhisarçılığa son qoyulur.
Biz hələ nisbətən yeni yaradılmış “Ərzaq məhsullarının tədarükü və təchizatı” ASC-ni demirik. Demirik ona görə ki, yəqin, çoxlarının yadından çıxıb belə bir vacib sahəyə cavabdeh olan (daha doğrusu, olmalı olan) qurumun varlığı. Yaradılanda hamı - istehsalçı da, istehlakçı da sevindi ki, nəhayət, kənd təsərrüfatı məhsulları tarladan, fermadan piştaxtaya gəlib çıxanacan əldən-ələ düşüb əsassız bahalaşmayacaq, bu işlə dövlət təşkilatı məşğul olacaq və bununla tədarük sahəsində rəqabət formalaşacaq və o da sonda ucuzluğa gətirib çıxaracaq. Lakin ASC-nin fəaliyyətə başlamasından (əgər belə demək mümkünsə) xeyli keçsə də, gözləntilər gözümüzdə qalıb. İnhisarçılar istehlak bazarında at oynatdıqları üçün qiymətlər də at belindədir. Bu yerdə inhisarçıların gücünə və bacarığına heyrət etməkdən savayı əlacımız qalmır. Əgər hətta dövlət tərəfindən görülən inzibati tədbirlərdən sonra (məsələn, kərə yağının qiyməti ilə bağlı) qiymətlər ucuzlaşmırsa, heyrətlənməyib nə edəsən?!
Amma bütün hallarda ümid yenə dövlətin bu sahədəki siyasətinə və yeni hökumətin əlaqədar mərkəzi icra orqanlarınadır. Məlum olduğu kimi, bu məsələyə birbaşa və ən çox aidiyyəti olan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin rəhbərliyi dəyişdirilib, Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidməti İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyindən çıxarılaraq bazasında dövlət agentliyi yaradılıb. Sözsüz ki, bu kadr və struktur islahatlarının səbəbləri var və onların sırasında istehlak bazarındakı əsassız bahalığın olduğuna heç kim şübhə etmir. Şübhə edilməyən həm də yeni kadrların və qurumun qarşısında duran vəzifənin məsuliyyətli və mürəkkəb olmasıdır. Heç kimə bazar iqtisadiyyatı və bundan irəli gələn liberal qiymətlər şəraitində istehlak bazarına müdaxilə etmək asan gəlməsin, xüsusən də həmin müdaxiləni dövlət qurumları etməlidirsə. Bu səbəbdən müdaxilə zamanı elə üsul, elə tədbirlər seçilməlidir ki, onlar inzibati yox, iqtisadi xarakter daşısın, yəni nə bazar iqtisadiyyatının yazılmış və yazılmamış qaydaları, nə də istehsalçı və istehlakçıların hüquqları pozulsun. Bunun isə ilkin çarəsi inhisarçılığa qarşı mübarizəni gücləndirib sağlam rəqabətə meydan verməkdir. Çünki iqtisadiyyatın dəyişməz şərtləri məhz bu cür meydanda səmərə verir - səhv keçmir, yalan işləmir, gizlətmək mümkün olmur.
Baxış sayı: 811
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-05-2018 12:25 | Bölmə: Sosial
“Report” “Nübar... qiymətlər” adlı həmin məqaləni təqdim edir:
Bu iqtisadiyyat ki var, hamımızın dəfələrlə baxdığı məlum filmdə aktyor Səməndər Rzayevin personajının dediyi kimi, həm vacibdir, həm də qəliz. Vacibliyini bilməyən, görməyən, yaşamayan yoxdur. Qəlizliyinə gəldikdə isə, burada məsələ bir qədər başqa cürdür.
Qısa və sadə dildə desək, iqtisadiyyat bazis kimi də, elm kimi də elə bir sahədir ki, burada səhv keçmir (səhv ediləndə qaş düzəldiləsi yerdə göz çıxır), yalan işləmir (hansısa yalan göstəricilər gec, ya tez real rəqəmlərlə təkzib edilir), gizlətmək mümkün olmur (iqtisadi siyasətin səfasını, yaxud cəfasını müxtəlif dərəcədə hamı yaşayır). Elə bu səbəblərə görədir ki, iqtisadiyyatı dövlətin sözü, hökumətin üzü hesab edirlər.
Nə isə, keçək mətləbə. Qızmar yaz günlərini yaşayırıq, hətta o dərəcədə ki, sanki yaydır. Havanın hərarəti 30 dərəcə civarındadır. Belə götürəndə, bu il heç əməlli-başlı qış da olmadı. Yüksək dağlıq ərazilərə yağan qarı nəzərə almasaq, ağ fəslin ləzzətini çıxara bilmədik. Əslində bütün bunlar Cənub ölkəsi üçün istisna kimi qəbul edilməməlidir, yəni normada elə belə də olmalıdır. Anormallıq 5-6 il əvvəlki 15-20 dərəcə şaxtalı qış idi ki, şükür, ondan sonra bir daha ölkəmizin qapısını döyməyib.
Hamının bildiklərini, gördüklərini, yaşadıqlarını xatırlamaqda məqsədimiz var. O da bundan ibarətdir ki, belə iqlim ilk növbədə kənd təsərrüfatı üçün çox əlverişlidir. Hətta qışda toxum səpilmiş sahələrin “yorğan”dan - qardan məhrum olmasının fəsadları baş versə belə, əkin-biçin üçün isti iqlimin üstünlükləri danılmazdır. Əgər bu zaman söhbət ziyanvericilərin əkilmiş və səpilmiş bitkilərə vurduğu, daha doğrusu, vura biləcəyi zərərdən gedirsə, onlara qarşı mübarizədə təbii vasitədən - qardan, şaxtadan savayı, digər qeyri-təbii üsullar da var və bütün Cənub ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda onlardan səmərəli istifadə edilir. Belə olmasaydı, Azərbaycanı deyə bilmərik, digər Cənub ölkələrində, məsələn, qonşu Türkiyə və İranda ildə 2-3 dəfə məhsul götürə bilməzdilər. İldə 2-3 dəfə məhsul isə təkcə bolluq və əlavə ixrac imkanı yox, həm də daxili bazarda ucuzluq deməkdir.
Nəhayət, gəlib çatdıq bayaqdan keçid etmək istədiyimiz qiymət məsələsinə. Bu günlər paytaxtdakı tanınan supermarketlər şəbəkəsinin mağazalarından birindən alış-veriş edirdik. Gözümüz meyvə-tərəvəz şöbəsindəki nübar... qiymətlərə sataşdı - gilas 17-18, adını göyçəyə dəyişmiş alça - 10-12, pomidor 3-5, xiyar 1,5-5 manat və s. Biz hələ mövsümü olmadığı üçün ərik və şaftalının, idxal edilmiş ekzotik meyvələrin qiymətlərinə toxunmuruq və belə meyvələrin imkanlı alıcılar üçün satıldığını anlayışla qəbul edirik.
Amma gilas da, alça da, xiyar-pomidor da özümüzdə yetişir və bir də mövsümüdür axı... Haradan götürülüb, necə hesablanıb, nəyə əsaslanıb və nəhayət, kimin üçün nəzərdə tutulub bu soyğunçu qiymətlər?! Deyirlər, ixrac artıb, ona görə də daxili bazarda bahalıqdır. Kökündən yalandır. Düzdür, ixrac artıb, lakin yerli istehlakın yox, istehsalın hesabına. Əks halda qıtlıq olardı, halbuki böyük bazarlardan və supermarketlərdən tutmuş məhəllə dükanlarınacan doludur alça-gilas və xiyar-pomidorla. Hamısında da qəpik-quruş fərqi ilə eyni qiymətə. O qiymətə ki, onlar orta statistik alıcının maddi imkanı xaricindədir.
Təkcə regionda deyil, bəlkə də dünyada Azərbaycandakı qədər və səviyyədə dövlət tərəfindən aqrar sektora hərtərəfli dəstək verilən ikinci bir ölkə tapmaq çətindir. Hansı ölkədə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları bütün növ vergilərdən azaddırlar?! Harada kəndliyə bir çox məhsullar üzrə əkdiyi hər hektara görə nağd formada subsidiya verilir?! Yaxud, hansı ölkənin fermeri güzəştli qiymətlə toxum, gübrə, cins heyvan, texnika ilə təmin olunur?! Bu cür güzəştlər birdirmi, beşdirmi, hansını deyəsən, hansını sadalayasan?! Hanı bəs bunların nəticələri? Əgər may ayında yaz meyvə-tərəvəzinin qiymətləri bu bahalıqdadırsa, icazə verin belə qənaətə gələk ki, dövlətin böyük səxavətlə kənd təsərrüfatına ayırdığı milyon manatlarla vəsaitdən nə istehsalçı yararlana bilir, nə də istehlakçı! Həmin vəsaitdən xeyir görən varsa, o da istehsalçı və istehlakçının arasına girmiş inhisarçı dəllallardır. Bəlkə də sərt qənaətdir, amma istehlak bazarında artıq neçə vaxtdır davam edən bu əsassız bahalığı başqa heç nə ilə izah etmək, sadəcə, mümkün deyil.
Yazımızın əvvəlində iqtisadi qanunauyğunluqları qeyd etdik. Həmin qanunauyğunluqlardan biri də qiymətlərin tələb-təklif əsasında formalaşmasıdır. Ancaq bu gün heç kim iddia edə bilməz ki, adlarını çəkdiyimiz və çəkmədiyimiz yaz nemətlərimizin nübar qiymətlərinin bu səviyyədə olmasının səbəbi tələbdir. Düzdür, tələb var, yazda kimin nəfsi alça-gilas, xiyar-pomidor istəmir ki... Lakin gəlin görək həmin istəyi qarşılamağa əksəriyyətin imkanı çatırmı? Təbii ki, yox. Evə qonaq gələndən gələnə az qala qramla alınan meyvə və tərəvəz hələ təklifin qarşılanması deyil. Elə isə bu, hansı iqtisadi qanunauyğunluğa əsaslanan təklifdir ki, onu tələb yox, tamam fərqli məlum amillər şərtləndirir?!
Azərbaycan həm də istehlakçıların hüquqlarının qorunması ilə məşğul olan çoxsaylı və çoxmərtəbəli dövlət qurumlarına malik ölkədir. İndiki struktur islahatlarında onların bəziləri birləşdirilir, bəzilərininsə səlahiyyətləri artırılır. Sözümüz bunda deyil. Məsələ ondadır ki, həmin çoxsaylı və çoxmərtəbəli qurumların heç biri indiyəcən ölkənin istehlak bazarında xüsusən qiymət özbaşınalığının qarşısını almaq üçün ciddi tədbirlər görə bilməmişlər. Yalnız ən yüksək səviyyədə bu sahədə onlara irad tutulandan sonra hərəkətə gəlmişlər, o da qaldırılan problem gündəmdən düşənəcən. Sonra yenidən görməli olduqları işlərini atıb öz işlərini davam etdiriblər. Nəticə göz qabağındadır: ölkədə istehlakçıların ən azından qiymət sarıdan nə hüquqları qorunur, nə də inhisarçılığa son qoyulur.
Biz hələ nisbətən yeni yaradılmış “Ərzaq məhsullarının tədarükü və təchizatı” ASC-ni demirik. Demirik ona görə ki, yəqin, çoxlarının yadından çıxıb belə bir vacib sahəyə cavabdeh olan (daha doğrusu, olmalı olan) qurumun varlığı. Yaradılanda hamı - istehsalçı da, istehlakçı da sevindi ki, nəhayət, kənd təsərrüfatı məhsulları tarladan, fermadan piştaxtaya gəlib çıxanacan əldən-ələ düşüb əsassız bahalaşmayacaq, bu işlə dövlət təşkilatı məşğul olacaq və bununla tədarük sahəsində rəqabət formalaşacaq və o da sonda ucuzluğa gətirib çıxaracaq. Lakin ASC-nin fəaliyyətə başlamasından (əgər belə demək mümkünsə) xeyli keçsə də, gözləntilər gözümüzdə qalıb. İnhisarçılar istehlak bazarında at oynatdıqları üçün qiymətlər də at belindədir. Bu yerdə inhisarçıların gücünə və bacarığına heyrət etməkdən savayı əlacımız qalmır. Əgər hətta dövlət tərəfindən görülən inzibati tədbirlərdən sonra (məsələn, kərə yağının qiyməti ilə bağlı) qiymətlər ucuzlaşmırsa, heyrətlənməyib nə edəsən?!
Amma bütün hallarda ümid yenə dövlətin bu sahədəki siyasətinə və yeni hökumətin əlaqədar mərkəzi icra orqanlarınadır. Məlum olduğu kimi, bu məsələyə birbaşa və ən çox aidiyyəti olan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin rəhbərliyi dəyişdirilib, Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidməti İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyindən çıxarılaraq bazasında dövlət agentliyi yaradılıb. Sözsüz ki, bu kadr və struktur islahatlarının səbəbləri var və onların sırasında istehlak bazarındakı əsassız bahalığın olduğuna heç kim şübhə etmir. Şübhə edilməyən həm də yeni kadrların və qurumun qarşısında duran vəzifənin məsuliyyətli və mürəkkəb olmasıdır. Heç kimə bazar iqtisadiyyatı və bundan irəli gələn liberal qiymətlər şəraitində istehlak bazarına müdaxilə etmək asan gəlməsin, xüsusən də həmin müdaxiləni dövlət qurumları etməlidirsə. Bu səbəbdən müdaxilə zamanı elə üsul, elə tədbirlər seçilməlidir ki, onlar inzibati yox, iqtisadi xarakter daşısın, yəni nə bazar iqtisadiyyatının yazılmış və yazılmamış qaydaları, nə də istehsalçı və istehlakçıların hüquqları pozulsun. Bunun isə ilkin çarəsi inhisarçılığa qarşı mübarizəni gücləndirib sağlam rəqabətə meydan verməkdir. Çünki iqtisadiyyatın dəyişməz şərtləri məhz bu cür meydanda səmərə verir - səhv keçmir, yalan işləmir, gizlətmək mümkün olmur.
Baxış sayı: 811
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:49
Rusiya Federasiyasının Konstitusiya Məhkəməsi 65 yaşına çatmayanlara görə demobilizasiyadan imtinanı təsdiqləyib
Bu gün, 19:46
Yuri Lukyançenko özünə köhnə butulkalardan ev tikib
Bu gün, 12:46
Millət vəkili vətəndaşlarla növbəti dəfə görüş keçirib
Dünən, 23:16
Papa Fransisk gələcək dəfn mərasimini sadələşdirib
19-11-2024, 20:10
Yaroslavlda əcnəbi sözlərlə küçə lövhələrinin asılması qadağan edilib
19-11-2024, 16:16
İtkin düşən hicablı məktəbli qız tapılıb
19-11-2024, 13:59
Nazir deputatın qaldırdığı məsələyə cavab verdi
19-11-2024, 13:28
Sərhəddə Almaniya vətəndaşından 23 milyon rubl dəyərində markalı çantalar götürülüb
18-11-2024, 22:42
COP29 – “El bir olsa”- Yaşıl dünya naminə ağac əkmə aksiyası keçirildi
18-11-2024, 21:28
Iki dişli oğlan uşağı dünyaya gəlib
17-11-2024, 13:34
Türkiyədən Rusiyaya geyim idxalı demək olar ki, iki dəfə azalıb
16-11-2024, 12:51
Pravoslav universitetinin rektoru məktəbə kilsə slavyan dilinin daxil edilməsini zəruri hesab edir
15-11-2024, 19:19
Deputatla görüşə narkotik gətirib
15-11-2024, 19:14
İki məktəbli qız beş yaşlı uşağı xilas edib
15-11-2024, 17:46
Çuvaşiyada 129 uşaq plov və balıq şorbasından zəhərlənib
15-11-2024, 11:28
Rusiyanın ilk hərtərəfli İnsult Monitorinq Mərkəzi Başqırdıstanda açılıb
14-11-2024, 19:37
Beş Tümen sakini bu il lotereyada udmaq sayəsində milyonçu olub
14-11-2024, 16:36
Səməd Vəkilovun kitabının təqdimatı keçirilib
12-11-2024, 19:43
İlham Əliyev deyib ki, AK Azərbaycan qazının Avropaya nəqlini xahiş edib
12-11-2024, 18:59
Əməkdar müəllimi TƏBRİK EDİRİK!
11-11-2024, 17:00
12 bankı qarət etdiyinə görə 8 ilə yaxın həbs cəzası alıb
9-11-2024, 19:15
Sənaye və Ticarət Nazirliyi: Rusiya 2023-cü ildə Afrikaya 72 milyon dollar dəyərində dərman göndərib
9-11-2024, 16:45
Almaniyadan olan mühacir rus arvadı ilə kosmosa uçmaq istəyir
9-11-2024, 16:32
İlk sualtı toy Moskvada olacaq
8-11-2024, 21:49
Çernışenko: "Rusiya enerji böhranını aradan qaldırmaq üçün Kubaya 80 min ton dizel göndərəcək"
8-11-2024, 18:07
Kommunal mənzildə baş verən yanğında 5 nəfər ölüb
8-11-2024, 18:04
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi: boşanma halında miqrantların yaşayış icazələri ləğv ediləcək
7-11-2024, 21:31
Voloqda məmurlarının üçdə biri rus dilində diktəni zəif yazıb
7-11-2024, 16:12
Rusiya Federasiyasında müəllim və həkimlərin planşetləri üçün Android-in analoqunu yarada bilərlər
7-11-2024, 00:08
Əlilliyi olan şəxslərin COP tədbirlərində daha geniş təmsil olunmasına dair müzakirələr aparılıb
6-11-2024, 21:10
Tibb mərkəzində aritmiya müalicəsi üçün məişət cihazı təqdim edildi
6-11-2024, 09:22
Rusiya Gürcüstandan rekord həcmdə şərab və mineral su alıb
5-11-2024, 18:25
Müəllim fırıldaqçılara 11 milyon rubl verib
5-11-2024, 17:57
Deputat Könül Nurullayeva vətəndaşlarla görüş keçirib
5-11-2024, 09:47
Rusiya Federasiyasında miqrantlara 41% daha çox iş icazəsi verilib
4-11-2024, 16:15
Rospotrebnadzor "Koxsaki" virusuna görə məktəblərdə uşaqların vəziyyətinə nəzarət edəcək
4-11-2024, 16:10
Fermada baş verən yanğında yüzdən çox inək diri-diri yanıb
3-11-2024, 19:33
“Enerji təhlükəsizliyi və iqlim dəyişikliyində Azərbaycan modeli” – AMEA Naxçıvan Bölməsində konfrans
3-11-2024, 17:47
9-cu övladını təcili yardım maşınında dünyaya gətirib