21:15 / 11-12-2025
Zelenski hələ də ofisinə yeni rəhbər seçməyib
21:11 / 11-12-2025
20 il həbs cəzasına məhkum edilib
21:06 / 11-12-2025
Zelenski: "ABŞ Ukraynanın NATO-da olmasını istəmir"
20:27 / 11-12-2025
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi ABŞ-ın Venesuela ilə tammiqyaslı münaqişədən çəkinəcəyinə ümid edir
20:24 / 11-12-2025
Peskov: "Ukraynada prezident seçkiləri keçirilməlidir"
20:21 / 11-12-2025
"Bloomberg": Macarıstan müxalifəti Orbanın prezidentliyə namizəd olacağından qorxur
18:24 / 11-12-2025
Politexnik Universitetində sınaq zamanı baş verən partlayışda zavod rəhbəri və qızı həlak olub
18:19 / 11-12-2025
50-dən çox qatar sərnişini təbii qazdan zəhərlənib
18:05 / 11-12-2025
Rutte, Rusiyadan gələn təhdid səbəbindən Avropa ölkələrini müdafiə xərclərini artırmağa çağırdı
18:03 / 11-12-2025
Paşinyan Moskvaya gəldi və arxa planda Lubyanka ilə video paylaşdı
17:59 / 11-12-2025
Tayland Silahlı Qüvvələri sərhəd toqquşmasında 102 Kamboca əsgərinin öldüyünü bildirib
15:52 / 11-12-2025
Zaxarova Kiyevin rus alimi Butyaqinə qarşı ittihamlarını absurd adlandırdı
15:48 / 11-12-2025
Politoloq Juravlev: "Yuliya Sviridenko Ukrayna prezidenti ola bilər"
15:41 / 11-12-2025
Rusiya Bendi Federasiyasının prezidenti Boris Skrınnik 77 yaşında vəfat etdi
13:48 / 11-12-2025
Ekspert Vasiliev: "ABŞ Zelenski vəzifəyə namizədliyini irəli sürərsə, ona qarşı kart oynayacaq"
13:45 / 11-12-2025
Polşadakı Rusiya səfirliyi: Saxlanılan Ermitaj işçisinin adı Aleksandr Butyagindir
13:40 / 11-12-2025
TASS: Mobil internet xidmətində fasilələr qeydə alınıb
13:37 / 11-12-2025
Lavrov: "Rusiya Ukraynadakı münaqişə ilə bağlı bütün təklifləri nəzərdən keçirməyə hazırdır"
13:26 / 11-12-2025
Lavrov: "Putin və Trampın Alyaska sazişləri qüvvədə qalır"
13:21 / 11-12-2025
Lavrov: "Tramp Ukraynadakı münaqişənin həllinə kömək etmək üçün səmimi qəlbdən çalışır"
22:05 / 10-12-2025
"Ynet": Ukraynanın İsraildəki səfiri Netanyahunun Putini tərifləməsindən qəzəblənib
21:56 / 10-12-2025
"Semafor": Rubio Trampı Putinə qarşı qaldırmağa çalışdı
21:49 / 10-12-2025
Şaxtaya düşən liftdə ilişib qalan iki yeniyetməyə kömək etdilər
21:46 / 10-12-2025
İranın xarici işlər naziri gələn həftə Moskvaya səfər edəcək
21:44 / 10-12-2025
Starmer, Makron və Merz Ukraynadakı münaqişəni Trampla müzakirə ediblər
21:40 / 10-12-2025
Cəlali: "Rusiya və İran prezidentləri arasında Türkmənistanda görüş planlaşdırılır"
19:41 / 10-12-2025
Yeddinci sinif şagirdi məktəbin ikinci mərtəbəsindən yıxılıb
19:37 / 10-12-2025
Parisdə Notre Dame üçün yeni vitraj pəncərələrin modelləri təqdim edildi
19:32 / 10-12-2025
"Reuters": ABŞ, vəzifəsindən getdikdən sonra Trampı təqib etməməsi üçün Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə təzyiq göstərir
19:20 / 10-12-2025
"Reuters": ABŞ, vəzifəsindən getdikdən sonra Trampı təqib etməməsi üçün Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə təzyiq göstərir
19:14 / 10-12-2025
53.000-dən çox miqrantı leqallaşdıran dəstənin qarşısı alınıb
19:09 / 10-12-2025
Bazarda yanğın baş verib
19:02 / 10-12-2025
Fransa hökumətinin sözçüsü Bricit Makronu tənqid etməyi dayandırmağa çağırıb
18:56 / 10-12-2025
Maçadonun qızı siyasətçi üçün Nobel Sülh Mükafatını aldı
14:13 / 10-12-2025
İki əsir götürülmüş rus əsgərini öldürən ömürlük həbs cəzasına məhkum edilib
14:08 / 10-12-2025
Modelin vəhşicəsinə döyülməsi ilə bağlı cinayət işi açılıb
14:02 / 10-12-2025
Polis Voljskidə at zəhərlənməsinin səbəblərini araşdırır
13:58 / 10-12-2025
Lavrov Ukraynada xarici qoşunların yerləşdirilməsi ilə bağlı Rusiyanın reaksiyasına dair xəbərdarlıq etdi
Solaxay məşhurlar
Tarix: 16-10-2018 11:51 | Bölmə: Cəmiyyət
Tanrı insanın sağ tərəfini sol tərəfindən daha qüvvətli və iqtidarlı yaradıb. Buna görə də insanlar əksər işləri sağ əllə görürlər. Amma anadan solaxay doğulanlar da olur. Demoqrafiya məsələlərilə məşğul olan beynəlxalq ekspertlərin müşahidələrinə görə, son illər dünyada solaxay doğulan insanların sayı artmaqdadır. Amma alimlər hələ ki insanların solaxay doğulmasının səbəblərini müəyyənləşdirə bilməyiblər. Qeyd edək ki, dünyada yaşayan solaxayların ayrıca günü də var. Hər il avqustun 13-də bu qəbildən olan insanlar Ümumdünya Solaxaylar Gününü qeyd edirlər. Beynəlxalq Solaxaylar Günü 1992-ci ildə Britaniya solaxaylar klubunun təşəbbüsü ilə təsis edilib.
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var. 1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F.Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar. Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Baxış sayı: 865
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-10-2018 11:51 | Bölmə: Cəmiyyət
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var. 1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F.Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar. Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Baxış sayı: 865
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:24
Politexnik Universitetində sınaq zamanı baş verən partlayışda zavod rəhbəri və qızı həlak olub
9-12-2025, 18:32
Anasını öldürməkdə şübhəli bilinən saxlanılıb
7-12-2025, 10:28
Miqrant cinayətləri ilə bağlı şərhə görə cərimələndi
7-12-2025, 00:09
Tülin Ələkbərova haqda bu dəfə həbs qərarı verildi
6-12-2025, 19:44
Bir kişini öldürməkdə ittiham olunanlar həbs edilib
5-12-2025, 22:24
Bu həkimlər işləyə bilmək üçün rüşvət verib - Siyahı və məbləğ
4-12-2025, 14:54
Sevgilisinin anasını öldürən yeniyetmə həbs edilib
3-12-2025, 19:18
Bloqer tanışını 131 dəfə bıçaqladığına görə məhkum edilib
3-12-2025, 12:20
Məktəbli qız və sevgilisi analarını öldürməkdə şübhəli bilinirlər
3-12-2025, 12:09
Mübahisədən sonra iki qonşusunu ov tüfəngi ilə vuru
2-12-2025, 12:36
Zirzəmisində mumiyalanmış cəsədi tapılan partnyorunu öldürdüyünə görə 13,5 il həbs cəzası alıb
1-12-2025, 16:38
Yeniyetmə qohumlarının qətlinə görə mühakimə olunacaq
1-12-2025, 10:06
Hədə-qorxu və oğurluqda şübhəli bilinən dörd kişi saxlanılıb
1-12-2025, 10:00
Keçmiş polis zabiti işgəncə və rüşvətxorluğa görə 12 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
30-11-2025, 23:30
Polis əməkdaşlarına bıçaqla hücum edən şəxs zərərsizləşdirilib
29-11-2025, 20:28
İş adamı qardaşını qumbara ilə partlatmaqda şübhəli bilinir
29-11-2025, 19:27
Qızı vəhşicəsinə qətlə yetirməkdə ittiham olunan şəxs həbs edilib
29-11-2025, 19:18
Oğlunun ölümünü pul müqabilində bildirib
28-11-2025, 09:22
Məhkəmə şərhinə görə 8,5 il həbs cəzasına məhkum edib
28-11-2025, 09:17
17 ildən sonra azadlığa buraxılıb
28-11-2025, 09:14
Ər-arvad ərinin borclarını ödəmək üçün qadını öldürüblər
26-11-2025, 20:27
Altı yaşlı oğlunu çəkic və bıçaqla öldürən qadın həbs edilib
25-11-2025, 18:48
Tofiq İsmayılovun oğluna 8 il iş verildi
25-11-2025, 18:43
Direktor bəraət alaraq azadlığa çıxdı - Evi özünə qaytarıldı
25-11-2025, 15:43
Qadın ərinə metal boru ilə 58 dəfə zərbə endirib
25-11-2025, 11:19
20 ildən çox əvvəl törədilmiş qızın qətlinə görə 25 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
24-11-2025, 12:42
Ana üç yaşlı oğluna bıçaq xəsarətləri yetirib
23-11-2025, 17:23
Qısqanclıq zəminində arvadının mənzilini yandıran həbs edilib
21-11-2025, 19:01
Musiqi müəllimi şagirdləri öldürməyə cəhd etdiyinə görə həbs edilib
21-11-2025, 16:23
Yoxa çıxan qızları qətlə yetirməkdə ittiham olunan şəxs yanvar ayına qədər həbsdə saxlanılıb
21-11-2025, 12:48
16 yaşlı oğlan nənəsini balta ilə öldürüb
21-11-2025, 10:50
Qadın mübahisə zamanı keçmiş sevgilisinin gözünə bıçaq zərbəsi endirib
20-11-2025, 14:48
Qıza cinsi təcavüz etməkdə şübhəli bilinən kişi saxlanılıb
19-11-2025, 18:58
Cərrahlar düz bağırsağına şüşə batmış bir kişini xilas etdilər
18-11-2025, 20:01
Cəza Koloniyasında iğtişaş təşviqçilərinə hökm edildi
18-11-2025, 19:32
Bir kişi bıçaqlanaraq öldürülüb
18-11-2025, 19:19
İkiqat qətl törətməkdə şübhəli bilinən həbs edilib
17-11-2025, 20:17
İntim videolarla məşhurlaşan Zaur azadlığa çıxdı
17-11-2025, 20:12
70 kilo qızıl qaçaqmalçılığı - Zabit məhkəmə qarşısında
17-11-2025, 19:18
Polis məmurunun ayağını dişləyən qadın cərimələnib
17-11-2025, 11:36
Cəsədi tapılan uşağın anası qətl şübhəsi ilə saxlanılıb
16-11-2025, 19:05
Kafedə silah yellədiyinə görə 15 gün həbs cəzasına məhkum edilib
16-11-2025, 18:55
Həyat yoldaşını və qayınanasını yumruqları və çəkiclə qətlə yetirib