07:27 / 02-08-2025
Braziliya prezidenti Lula da Silva ABŞ-ın tariflərinə cavab hazırladığını açıqlayıb
07:23 / 02-08-2025
Meşə yanğınlarının sahəsi bir gündə təxminən 3 dəfə artıb
07:17 / 02-08-2025
Pivə zavodunun rəhbəri sağ tapılıb
07:15 / 02-08-2025
600-dən çox sərnişin Uzaq Şərqdə təxirə salınan uçuşların yola salınmasını gözləyir
07:12 / 02-08-2025
5,3 və 4,5 bal gücündə iki zəlzələ baş verib
07:09 / 02-08-2025
Tramp: "Klinton və Obama Rusiyanın “müdaxilə” şayiəsini baha ödəməlidir"
07:07 / 02-08-2025
ABŞ Trampın işlərini idarə edən xüsusi prokurorla bağlı təhqiqata başlayıb
07:04 / 02-08-2025
Bar atışması nəticəsində 4 nəfər ölüb
21:49 / 01-08-2025
Lavrov: "Kiyev Trampın israrına görə İstanbulda danışıqlara razılıq verib"
21:46 / 01-08-2025
Əfqanıstan hakimiyyəti: ölkədə heç bir terror qruplaşması yoxdur
21:44 / 01-08-2025
Tramp iki nüvə sualtı qayığını “uyğun bölgələrə” köçürməyi əmr etdi
18:54 / 01-08-2025
Hindistan Xarici İşlər Nazirliyi: Yeni Dehli-Moskva tərəfdaşlığı zamanın sınağından çıxdı
16:59 / 01-08-2025
Üzgüçü Lifintsev dünya çempionatında ona dəstək olan asiyalı azarkeşlərdən danışıb
16:56 / 01-08-2025
"Bavariya"nın qapıçısı Ulreyx altı yaşlı oğlunun ölüm xəbərini verib
16:53 / 01-08-2025
Putin: “Ukrayna siyahıları”na uşaqların qeyd olunan sayı daxil deyil"
16:49 / 01-08-2025
Güclü yanğın lokallaşdırılıb
12:21 / 01-08-2025
Xilasedicilər 9 metrlik quyudan xaskini çıxarıblar
12:19 / 01-08-2025
İqtisadçı Şeyn: "Trampın tarifləri qlobal iqtisadiyyatı dəyişəcək"
12:12 / 01-08-2025
24 milyon dollar mənimsəməkdə ifşa olundu
12:06 / 01-08-2025
Bir milyon qutudan çox markasız siqaret ələ keçirilib
12:03 / 01-08-2025
"Baza": Saxalin sahillərində ağ köpəkbalığı göründü
12:01 / 01-08-2025
"Maş": Reper Makan layihədən yayınma işi ilə üzləşə bilər
11:56 / 01-08-2025
Akinfeev ÇSKA-dan ayrılan futbolçu Fayzullayevə uğurlar arzulayıb
11:49 / 01-08-2025
FSB dövlətə xəyanətdə şübhəli bilinən rusiyalının saxlanılması və dindirilməsinin görüntülərini nümayiş etdirib
11:44 / 01-08-2025
İran Xarici İşlər Nazirliyi Qərbi terrorizmi dəstəklədiyinə görə məsuliyyətə cəlb etməyə çağırıb
11:41 / 01-08-2025
Keçmiş Daxili İşlər Nazirliyinin idarə rəisi dələduzluqda təqsirli bilinir
11:37 / 01-08-2025
Yeniyetmələr silahlı quldurluq və soyğunçuluqda şübhəli bilinirlər
08:40 / 01-08-2025
Azərbaycan TASS-ı Stepanakert adından istifadə etdiyinə görə üzr istəməyə çağırıb
08:37 / 01-08-2025
Rusiya Federasiyasında “Krokus işi”ndə terror qruplaşmasının iki liderinin şəxsiyyəti müəyyənləşib
08:35 / 01-08-2025
Lavrov: "Rusiyanın düşmənləri ATƏT-in yaradılmasında SSRİ-nin rolunu gizlətmək istəyirlər"
08:33 / 01-08-2025
Cənubi Koreya və ABŞ birgə KXDR-i nüvə silahından təmizləməyi planlaşdırır
08:30 / 01-08-2025
CNN: ABŞ-ın yeni tariflərinin əksəriyyəti avqustun 7-dən qüvvəyə minəcək
22:59 / 31-07-2025
Lixaçev: "Laos Rusiyanın kiçik atom elektrik stansiyası layihələrində maraqlıdır"
22:56 / 31-07-2025
İki nəfərin öldüyü beşmərtəbəli binada yanğın söndürülüb
22:52 / 31-07-2025
Nazirlər Kabinetinin kvotası ilə işləyən miqrantlar rus dili imtahanından azaddırlar
17:42 / 31-07-2025
Reyqanın keçmiş köməkçisi ABŞ-a anti-Rusiya sanksiyalarının nəticələri barədə xəbərdarlıq edib
Solaxay məşhurlar
Tarix: 16-10-2018 11:51 | Bölmə: Cəmiyyət
Tanrı insanın sağ tərəfini sol tərəfindən daha qüvvətli və iqtidarlı yaradıb. Buna görə də insanlar əksər işləri sağ əllə görürlər. Amma anadan solaxay doğulanlar da olur. Demoqrafiya məsələlərilə məşğul olan beynəlxalq ekspertlərin müşahidələrinə görə, son illər dünyada solaxay doğulan insanların sayı artmaqdadır. Amma alimlər hələ ki insanların solaxay doğulmasının səbəblərini müəyyənləşdirə bilməyiblər. Qeyd edək ki, dünyada yaşayan solaxayların ayrıca günü də var. Hər il avqustun 13-də bu qəbildən olan insanlar Ümumdünya Solaxaylar Gününü qeyd edirlər. Beynəlxalq Solaxaylar Günü 1992-ci ildə Britaniya solaxaylar klubunun təşəbbüsü ilə təsis edilib.
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var. 1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F.Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar. Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Baxış sayı: 823
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-10-2018 11:51 | Bölmə: Cəmiyyət
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var. 1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F.Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar. Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Baxış sayı: 823
Bölməyə aid digər xəbərlər
31-07-2025, 11:36
Qızının qətlini təşkil etməkdə təqsirli bilinərək mühakimə olunacaq
25-07-2025, 22:50
Məhkəmə ömürlük həbs cəzası elan edib
24-07-2025, 19:57
Bıçaq xəsarətindən ölüb
23-07-2025, 19:05
Taksi sürücüsünü bıçaqlayaraq ona 82 bıçaq xəsarəti yetirib
22-07-2025, 07:51
Sərxoş şəxs içki içən dostlarına iki bıçaqla hücum edib
20-07-2025, 21:36
Qadınlara hücum edən yeniyetmə saxlanılıb
19-07-2025, 22:56
Sərxoş xəstə təcili yardım işçilərini döyüb
15-07-2025, 13:56
Qadını zorlayan və bıçaqlamağa cəhd edən şəxs tutulub
11-07-2025, 22:37
16 yaşlı qızı TikTok hesabını silməkdən imtina etdiyi üçün güllələyib
11-07-2025, 11:03
Təqaüdçü tanışını öldürərək onun meyitini 20 parçaya bölüb
9-07-2025, 19:02
Hava zərbəsi nəticəsində yaralanan 5 yaşlı uşaq ölüb
7-07-2025, 14:13
SHOT:Ər arvadının qollarını rəfdə qandallayıb vəhşicəsinə öldürüb
7-07-2025, 13:59
İtkin düşən növbə işçisinin meyiti meşədə tapılıb
6-07-2025, 18:37
Lisenziyası olmayan sərxoş qadın ölümlə nəticələnən qəza törədib
6-07-2025, 17:39
Tapançadan atəş açan yeniyetmə saxlanılıb
4-07-2025, 15:04
Kriminal avtoritet Zaur Naxçıvanski saxlanılıb
2-07-2025, 20:35
İşçilərin su çəninin təmiri zamanı həlak olması ilə bağlı iş açılıb
29-06-2025, 10:21
“Əbədi məşəl”də insanlara bıçaqla hücum edən şəxs saxlanılıb
28-06-2025, 21:42
İkiqat qətl törətməkdə təqsirləndirilən şəxs qurbanlarla birlikdə avtomobildə olmadığını iddia edib
27-06-2025, 09:03
Eldar Əzizov hadisə yerində - Fotolar
26-06-2025, 12:58
Diversant 23 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
25-06-2025, 19:58
İki yerli sakini öldürməkdə ittiham olunan şəxs istintaq təcridxanasına göndərilib
23-06-2025, 11:47
Zəfər Pankartı yıxıldı, polis təhqiredici axtarır
22-06-2025, 22:06
Kafe işçilərinin döyülməsi ilə bağlı cinayət işi açılıb
22-06-2025, 17:27
Yeniyetmə 10 yaşlı uşağı öldürməkdə şübhəli bilinir
21-06-2025, 12:28
Yeniyetmənin kişi və qadını döyməsi ilə bağlı araşdırma aparılır
21-06-2025, 10:42
Qonaq kafenin yaxınlığında atəş açıb, iki nəfər yaralanıb
20-06-2025, 18:39
Yeniyetmə məktəbdə kütləvi qətl hazırlamaqda təqsirli bilinib
18-06-2025, 19:30
İstintaq təcridxanasının rəis müavini rüşvətə görə həbs edilib
17-06-2025, 19:18
İki nəfər həkim onlardan birinə tibbi yardım göstərərkən onu döyüblər
15-06-2025, 10:16
Boğulmuş bir yeniyetmə tapılıb, ikincisi axtarılır
14-06-2025, 15:49
Kişi mişarla yoldan keçənə hücum edib
11-06-2025, 21:13
Kəmalə Günəşli mikrofonla toy sahibini təhqir edib - Ona bakal atdı
8-06-2025, 15:29
Gənc qadın üç saat təcili yardım gözlədikdən sonra ölüb
6-06-2025, 13:35
"Liza Alert" dəstəsinin könüllüsü keçmiş qısqanc ərinin əli ilə öldü
4-06-2025, 06:45
Sərxoş vəziyyətdə dava zamanı qadını 17 bıçaq xəsarəti ilə öldürüb
1-06-2025, 13:49
Damdan atəş açan şəxs xəstəxanada ölüb
26-05-2025, 10:22
İstintaq Komitəsi: Yeniyetmə qız həmyaşıdları tərəfindən zorla diz çökdürülüb və üzr istəməyə məcbur edilib
26-05-2025, 10:15
Narkotiklə mübarizə adı altında cinayətkar qrup insanlara hücum edir
25-05-2025, 18:36
Kişi tanışını boyun nahiyəsindən bıçaqlayıb
24-05-2025, 09:27
Məhbus svastika döyməsi ilə çılpaq ayaqlarına görə cərimə ödəyəcək
23-05-2025, 22:24
Məhkəmə qızının qətlini sifariş edən sakini həbs edib
19-05-2025, 12:15
Parkda baş verən kütləvi dava ilə bağlı cinayət işi açılıb
19-05-2025, 12:09
Gənc oğlan tanışını qətlə yetirməkdə təqsirli bilinib