09:47 / 19-04-2025
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi: Fırıldaqçılar saxta foto çəkilişlər üçün reklamlardan istifadə edərək pul oğurlayırlar
09:42 / 19-04-2025
Tayvan, Tayvan boğazının orta xəttini keçən 13 Çin təyyarəsini aşkar edib
09:37 / 19-04-2025
Pakistan sakini: "Günəş panelləri quraşdırdıqdan sonra onun hesabı 3 dəfə azalıb"
09:33 / 19-04-2025
10-cu mərtəbədən yıxılan tikinti torunun sayəsində sağ qalıb
09:29 / 19-04-2025
Dövlət Departamenti: Avropa başa düşməlidir ki, ABŞ Ukraynada sülh axtarışını dayandıra bilər
09:22 / 19-04-2025
Vəkil Gürol: "Türkiyə fövqəladə vəziyyətdən sonra "Azimut"dan xərclər üçün təzminat tələb edə bilər
09:08 / 19-04-2025
Yeniyetmə qayadan yıxılaraq ölüb
23:31 / 18-04-2025
Naməlum silahlı şəxslər 11 xoruz döyüşçünü güllələyiblər
23:23 / 18-04-2025
Arxiyepiskop Markellin Moldovanı tərk edərək Müqəddəs Atəş üçün Yerusəlimə getməsinə icazə verilməyib
21:06 / 18-04-2025
Belçika Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəmisi Rusiya tədqiqat gəmisini izləyir
20:53 / 18-04-2025
42 yaşlı qadın ikili orqan transplantasiyasından sonra uşaq dünyaya gətirib
20:50 / 18-04-2025
Professor Fenenko hesab edir ki, amerikalılar Ukraynanı silahlandırmaqdan əl çəkməyəcəklər
20:44 / 18-04-2025
İstintaq Komitəsi: Moskvada 100 milyon rubl dəyərində keyfiyyətsiz dərmanlar müsadirə edilib
20:35 / 18-04-2025
Lisey şagirdi müəllimənin əlindən dişləyib, ona tibbi yardım lazım olub
20:32 / 18-04-2025
Narışkin: "Qərb Əfqanıstanda qeyri-sabitliyi qorumağa çalışır"
10:56 / 18-04-2025
Cənubi Qafqazın sabitliyinin təmin olunmasında Azərbaycan-Gürcüstan əlaqələrinin rolu-Səyavuş Qasımov
10:27 / 18-04-2025
Kolumbiyanın şimalında naməlum şəxslər neft boru kəmərini partladıb, sızma meydana gəlib
10:11 / 18-04-2025
Bazarda baş verən yanğında 6 nəfər xəsarət alıb
10:08 / 18-04-2025
Üç öldürülmüş uşağın atası dördüncü uşağa işgəncə verdiyinə görə həbs edilib
10:01 / 18-04-2025
Baş verən yanğında 3 nəfər xəsarət alıb
09:57 / 18-04-2025
Məhkəmə psixiatrın hökmünü ləğv edib
09:50 / 18-04-2025
Yanacaq tankerinin qəzaya uğraması nəticəsində 14 ton yanacaq yerə tökülüb
09:46 / 18-04-2025
Kabulov: "KazanForum çərçivəsində böyük Rusiya-Əfqanıstan biznes forumu keçiriləcək"
09:43 / 18-04-2025
10 yaşlı qız yoxa çıxıb
09:38 / 18-04-2025
Skynews: "Paris Ukrayna danışıqlar prosesinə qoşulduğunu elan etdi"
00:01 / 18-04-2025
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
23:03 / 17-04-2025
Rusiyanın Kabildəki səfiri Ali Məhkəmənin Talibanla bağlı qərarını mühüm addım adlandırıb
22:38 / 17-04-2025
Uşakov: "Rusiya enerji obyektlərinə zərbələrə moratoriumun qoyulması ilə bağlı vəziyyəti ABŞ-a deyəcək"
22:34 / 17-04-2025
Tramp bu həftə Ukraynada atəşkəslə bağlı Rusiyadan cavab alacağını gözləyir
22:28 / 17-04-2025
Florida Universitetində atışma nəticəsində 5 nəfər ölüb
22:26 / 17-04-2025
Pasxa bayramı üçün Rusiyaya getmək istəyənlərin növbələri yaranıb
22:21 / 17-04-2025
İHA hücumlarının videolarının çəkilişi və yayımlanması qadağan edilib
22:14 / 17-04-2025
Naməlum şəxs ticarət mərkəzində atəşfəşanlıq edib
22:09 / 17-04-2025
Uşaq bağçasında kütləvi bağırsaq infeksiyasından sonra iş açılıb
22:05 / 17-04-2025
Səfir Jirnov Əfqanıstanda terrorizmlə mübarizəni nümunəvi adlandırıb
22:00 / 17-04-2025
Qapalı şəhərin meri həbs edilib
Solaxay məşhurlar
Tarix: 16-10-2018 11:51 | Bölmə: Cəmiyyət
Tanrı insanın sağ tərəfini sol tərəfindən daha qüvvətli və iqtidarlı yaradıb. Buna görə də insanlar əksər işləri sağ əllə görürlər. Amma anadan solaxay doğulanlar da olur. Demoqrafiya məsələlərilə məşğul olan beynəlxalq ekspertlərin müşahidələrinə görə, son illər dünyada solaxay doğulan insanların sayı artmaqdadır. Amma alimlər hələ ki insanların solaxay doğulmasının səbəblərini müəyyənləşdirə bilməyiblər. Qeyd edək ki, dünyada yaşayan solaxayların ayrıca günü də var. Hər il avqustun 13-də bu qəbildən olan insanlar Ümumdünya Solaxaylar Gününü qeyd edirlər. Beynəlxalq Solaxaylar Günü 1992-ci ildə Britaniya solaxaylar klubunun təşəbbüsü ilə təsis edilib.
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var. 1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F.Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar. Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Baxış sayı: 788
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-10-2018 11:51 | Bölmə: Cəmiyyət
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var. 1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F.Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar. Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Baxış sayı: 788
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-04-2025, 15:37
Güllələnənlərdən birinin arvadı ölüb
16-04-2025, 23:59
Uşaq şkafın üstünə düşməsi nəticəsində ölüb
15-04-2025, 14:15
Məktəbli ögey atası ilə dava edib və evdən qaçıb
14-04-2025, 22:39
Torpaq sahəsinə görə atışma zamanı keçmiş məmurun oğlu həlak olub
14-04-2025, 22:15
Yeniyetmələr məktəbli qızı döyərək diz çökdürüblər
11-04-2025, 19:31
Həmyaşıdını döyüb zorlayan üç məktəbli həbs edilib
9-04-2025, 20:49
Məktəblini bıçaqlayaraq öldürən yeniyetmə özünə qəsdə cəhd edib
9-04-2025, 11:10
Yaşayış binasının uçması nəticəsində 2 uşaq ölüb
7-04-2025, 21:58
Dörd qadın tanışını döyərək öldürüb
6-04-2025, 23:47
Öz nəvəsini qətlə yetirməkdə ittiham olunur
6-04-2025, 11:39
Atışma bir nəfərin yaralanmasına, üç nəfərin ölümünə səbəb olub
6-04-2025, 11:31
Bir milyona yaxın borcunu ödəmək istəmədi
3-04-2025, 09:21
Moskvada Rusiya Müdafiə Nazirliyinin zabitlərini partlatmağa cəhd edən ukraynalının məhkəməsi başlayıb
2-04-2025, 13:34
Oğurlanmış əşyalar oyun avtomatının sahibinə qaytarılıb
1-04-2025, 22:07
Onunla evlənməkdən imtina etdiyi üçün qadını az qala öldürəcəkdi
1-04-2025, 16:29
Mənzilində təmir işləri apardığı qadını öldürən şəxs həbs edilib
30-03-2025, 23:13
Sərxoş şəxslər atəşfəşanlıq göstərdi
30-03-2025, 18:57
Tver vilayətində 13 yaşlı məktəblini qətlə yetirməkdə təqsirləndirilən şəxs həbs edilib
30-03-2025, 18:25
Sankt-Peterburqda federal axtarışda olan şəxs saxlanılıb
26-03-2025, 13:23
Yeniyetmə izdihamı gənci döyüb öldürdü
18-03-2025, 10:34
Uşağa işgəncə verən yerli sakinə qarşı cinayət işi açılıb
18-03-2025, 10:17
TCC işçilərindən qisas almaq üçün qrup halında toplaşırlar
17-03-2025, 10:57
Kəndinin sakinləri qulduru yaxalaya bilib
16-03-2025, 23:48
Qətlin üstü 13 ildən sonra açılıb
16-03-2025, 20:24
Anasının üzərinə yanar maye tökərək onu yandırıb
15-03-2025, 21:02
Qadın alıcılar pulsuz divar kağızı üstündə dava salıb
14-03-2025, 23:55
Sərxoş vəziyyətdə bıçaqlı şəxs saxlanılıb
14-03-2025, 21:14
Bir nəfər təqaüdçünün qətlində ittiham olunub
13-03-2025, 13:03
2 yaşlı oğlunu öldürməkdə ittiham olunur
12-03-2025, 13:53
Qonağa azı 15 bıçaq zərbəsi vurub
12-03-2025, 13:46
Kirayənişini 5-ci mərtəbədən özünü atmağa məcbur edib
11-03-2025, 21:31
Pulemyotlu şəxs tələbələri hədələyib
11-03-2025, 15:25
Xəstəxanaya yerləşdirməkdən imtina etdikdən sonra oğlunun ölümünə görə məhkum edilib
10-03-2025, 13:55
12 yaşlı qızın meyiti tapılıb
10-03-2025, 12:28
Gül oğrularına qarşı cinayət işi açılıb
10-03-2025, 12:21
Bıçaq və silahla silahlanmış şəxs kafeyə basqın edib
9-03-2025, 23:28
İki uşaqla sərxoş qadın sürücü saxlanılıb
9-03-2025, 16:55
Həmkəndlisinin evini qarət edən iki gənc mühakimə olunacaq
8-03-2025, 15:59
Sparta batalyonunun komandiri Coqanın atası oğlunun ölümünə görə qisas almaq istəmədiyini etiraf etdi
8-03-2025, 13:44
Ata 6 yaşlı oğlunu qartəmizləyən maşınla vurub
8-03-2025, 12:02
Narkomaniya və məktəbli qıza qarşı korrupsiyaya görə həbs edilib
6-03-2025, 15:15
19 yaşlı oğlanı oğurlayan şəxslər saxlanılıb
6-03-2025, 11:35
Nənə bir yaşlı nəvəsini öldürməkdə təqsirli bilinib
5-03-2025, 21:43
Məktəbli yaşıdını təhqir edib
5-03-2025, 15:22
Yeniyetmə elektrik qatarının damında ölüb
4-03-2025, 14:17
Keçmiş həyat yoldaşını oğurlamaqda təqsirləndirilən şəxs həbs edilib
4-03-2025, 12:04
Pensiyaçıları ovlayan manyak daha iki qətli etiraf edib