01:51 / 25-04-2024
Şəhid Elvin Həsənovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
23:52 / 24-04-2024
Fransada Olimpiadada terror aktı planlaşdıran yeniyetmə saxlanılıb
22:59 / 24-04-2024
Moskva vilayəti hökumətinin keçmiş sədr müavini rüşvət almaqda şübhəli bilinərək saxlanılıb
22:31 / 24-04-2024
İlon Mask əmindir ki, gec-tez Qərbdə vətəndaş müharibəsi başlayacaq
22:24 / 24-04-2024
Bayden: "ABŞ bir neçə saat ərzində Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edəcək"
22:20 / 24-04-2024
Dudayev: "Kadırov həddindən artıq güc, sağlamlıq və enerji ilə xəstədir"
22:15 / 24-04-2024
Üç rusiyalı boksçu Avro-2024-də medallara zəmanət verib
22:11 / 24-04-2024
Komi məhkəməsi Kasparov və Qudkovu qiyabi həbs edib
22:07 / 24-04-2024
FSB Tambovda terror aktı hazırlayan diversantı saxlayıb
21:55 / 24-04-2024
Azərbaycan-Rusiya iqtisadi əlaqələrinin uğurları-Aybəniz Rüstəmova
21:45 / 24-04-2024
Lukaşenko bildirib ki, o, heç vaxt oğru olmayıb və övladlarına buna imkan verməyəcək
21:41 / 24-04-2024
Podnosova: "2023-cü ildə 39 milyon məhkəmə işinə baxılıb"
21:35 / 24-04-2024
Rusiyanın məhkəmə sistemində ciddi dəyişikliklər olmayacaq
21:32 / 24-04-2024
Pentaqon ATACMS raketlərinin Ukraynaya verildiyini təsdiqləyib
16:00 / 24-04-2024
Ukrayna Avropa Komissiyasından 1,5 milyard avro alıb
15:52 / 24-04-2024
"Spartak"ın sabiq baş məşqçisi Tedesko "Milan"ın qısa siyahısına daxil olub
15:46 / 24-04-2024
Qonşusunun qarajında qumbaranı partladıb
15:41 / 24-04-2024
Metroya giriş üçün pul ödəmək istəməyib...
15:31 / 24-04-2024
Londonda Kral At Mühafizəsinin bütün qaçan atları tutuldu
15:25 / 24-04-2024
Simferopol yaxınlığında çənlərin alışması nəticəsində 3 nəfər xəsarət alıb
10:49 / 24-04-2024
Ryazan yaxınlığında baş verən qəzada adi avtobusun sürücüsü həlak olub, 13 nəfər yaralanıb
10:37 / 24-04-2024
Primoryedə müalicə olunduqdan sonra nadir qartal təbiətə buraxılıb
10:31 / 24-04-2024
Odessada hərbi obyektdə baş verən partlayışlardan sonra şəhərin enerjisi qismən kəsilib
23:59 / 23-04-2024
Rusiya və ABŞ WADA-nın Çindən olan üzgüçülərlə bağlı qərarını tənqid edib
23:46 / 23-04-2024
Alek Bolduin təxribatçı jurnalistin əlindən telefonu çıxarıb
23:34 / 23-04-2024
Puşilin DXR rəhbərinin administrasiyasını ləğv etdi
23:27 / 23-04-2024
NATO Rusiya ilə münaqişə axtarmadığını bildirib
23:20 / 23-04-2024
Putinə müdafiə nazirinin müavininin saxlanması barədə məlumat verilib
22:50 / 23-04-2024
Zaporojye vilayətində PUA-nın hücumu nəticəsində 4 mülki şəxs həlak olub
22:44 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini rüşvət almaqda şübhəli bilinərək saxlanılıb
21:40 / 23-04-2024
Dani Olmo "RB Leipzig"dən ayrılaraq "Barselona"ya keçə bilər
21:35 / 23-04-2024
Paris Saint-Germain "Barselona"nın vunderkindi üçün 200 milyon avro ödəməyə hazırdır
21:30 / 23-04-2024
Baydenin helikopteri qazonda otların yanması səbəbindən ehtiyat vəziyyətinə gətirilib
21:25 / 23-04-2024
Bryanskda partlayış hazırlayan terror təşkilatının üzvü həbs edilib
21:19 / 23-04-2024
Raisi İsraili məhv etməklə hədələyib
21:13 / 23-04-2024
ABŞ Ukraynaya daha bir hərbi yardım paketi təqdim etməyə hazırlaşır
Azərbaycan vətəndaşları İstanbulda yaşamaq izni alarkən "işbazlar"ın qurbanına çevrilir - ARAŞDIRMA - FOTO
Tarix: 28-08-2019 15:18 | Bölmə: Reportaj
Sirr deyil ki, Türkiyədə yaşayan azərbaycanlılar daha çox İstanbulda məskunlaşıblar. İstanbul Avropanın ən böyük şəhərlərindən biri olduğuna görə xarici vətəndaşların yaşamaq icazəsi alması Türkiyənin başqa yerləri ilə müqayisədə bu şəhərdə bir qədər uzun müddətə başa gəlir. Sənədləşmə prosesindən məlumatsız əcnəbilər, o cümlədən Azərbaycan vətəndaşları isə bəzi fırıldaqçılar tərəfindən aldadılır.
Bununla bağlı İstanbulda yaşayan azərbaycanlı tələbə Fatima İbrahimova sosial şəbəkədə çağırış edib. Tələbə qız yazıb ki, feysbuk sosial şəbəkəsində "İstaz" (İstanbulda yaşayan azərbaycanlılar) adlı bir qrup yaradılıb və bu qrupun bəzi fəalları vətəndaşların pullarını alıb, onları aldadır.
F. İbrahimova APA-ya açıqlamasında da bildirib ki, İstanbulda yaşadığı 4 il ərzində çox sayda həmyerlimizin bir qrup azərbaycanlı “işbaz” tərəfindən aldadılmasının şahidi olub. Tanıdığı zərərçəkənlər isə əsasən tələbələrdir: “Azərbaycan vətəndaşıyam. 4 ildir İstanbulda yaşayıram. Tanıdığım xeyli həmyerlimiz, xüsusən də, tələbələr İstanbulda yaşayış icazəsi alarkən bir qrup "işbaz" azərbaycanlının tələsinə düşürlər. Vətəndaşlarımızın İstanbulda yaşayış icazəsinə hüquqi yardım etmək adı ilə daha çox feysbuk sosial şəbəkəsində qruplar yaradıb, məlumatsız insanlarımızın pullarını alırlar. Eləcə də, həmyerlilərimiz təhsil almaqla bağlı bu problemlərlə üzləşirlər. Halbuki, məsələn, hansısa xaricdə təhsil şirkətinə 3 min, 5 min manat ödəmədən də elektron sistem üzərindən sənədləşmə işlərini icra edə bilərlər. Bu “işbazlar”ın öz həmvətənlərini çarəsiz durumda qoyması çox utancvericidir. Feysbukda, yaxud başqa sosial şəbəkə üzərindən tanıdığım insanlar məndən soruşduqda ki, İstanbula gəlib yaşamaq, təhsil almaq, çalışmaq üçün nə edə bilərlər? Mən də bildiyim məlumatları onlara çatdırıram ki, aldanmasınlar. O səbəbdən də insanlarımızı xəbərdar etmək üçün bu çağırışı etdim”.
"İstaz" qrupunun fəallarından olan Hüseyn Qurbanov isə iddialarla razılaşmır. O, APA-ya deyib ki, F. İbrahimova azərbaycanlılara ödənişli hüquqi yardım edən konsultasiya şirkətində çalışdığına görə diqqəti özünə çəkmək üçün bu fikirləri paylaşıb.
Lakin 7 ildir, İstanbulda yaşayan jurnalist həmkarımız Kəbutər Haqverdi də APA-ya açıqlamasında problemin ciddi olduğunu deyir. Kəbutər Haqverdi İstanbula, adətən, ilk gələn həmyerlilərimizin belə çətinliklərlə üzləşdiklərini bildirir: “Əslində, yaşayış icazəsi almaq çox da mürəkkəb proses deyil. Doğrudur, İstanbulda bu proses Ankaraya nisbətən mürəkkəbdir. Çünki İstanbulda əhali çoxdur. Amma hazırda Türkiyədə bu məsələ elektron sistemlə idarə olunur. Sadəcə, insanlarımızın elektron müraciət etmək vərdişi yoxdur deyə, bu problemi yaşayırlar. Türkiyə ilə Azərbaycanın nə qədər dil yaxınlığı olsa da, bizim əlifbada 32, onlarda 29 hərfin olması səbəbindən çaşqınlıq yaranır, bir hərf yanlış yazılanda belə, elektron sistem bunu qəbul etmir. O zaman da bu “işbazlar” ortaya atılıb, həmin şəxslərə “xidmət göstərirlər”. Onlar məlumatsız insanların pullarını alıb sistemə daxil olur, qalan sənədləşmə işləri isə vətəndaşın öz üzərində qalır. Onlar da verilən müddətə sənədləri toplaya bilməyəndə, rədd cavabı alır, sonra təkrar rədd cavabı aldıqda deportasiya olunurlar. Sadə bir məsələ şişib, belə problemlər ortaya çıxarır. Ona görə də yaxşı olardı ki, bu məsələlərlə konsulluğun nəzdində fəaliyyət göstərən xidmətlər məşğul olsun, belə çətinliklərlə üzləşən şəxslər rəsmi rüsumunu ödəyib, bu xidmətlərdən yararlansınlar. Bildiyimə görə, İstanbulda başqa ölkələrin konsulluqlarının xarici əlaqələr şöbəsində bu cür xidmət var. O zaman vətəndaşlarımız da belə fırıldaqçı şirkətlərlə üz-üzə qalmaz, həm də ödənilən vəsaitin dövlət büdcəsinə də bir faydası olar”.
Kəbutər Haqverdi bundan başqa, illərdir, İstanbulda yaşayıb qeydiyyat məsələsiylə əlaqədar xeyli problem yaşayan Azərbaycan vətəndaşlarının olduğunu da vurğulayır: “İstanbulun Avcılar, Qazi Osman Paşa, Eyyub Sultan, Şirin evlər, özəlliklə də Bayrampaşa, Halqalı bölgələrində azərbaycanlılardan ibarət məhəllələr var. Hətta Halqalıda Cənnət məhəlləsi sırf azərbaycanlılardır. Bu insanların böyük əksəriyyəti qaçaq şəkildə yaşayırlar. 90-cı illərdən burda deportasiya qorxusu ilə, səksəkə içərisində yaşayan bu insanların durumu acınacaqlıdır. Sənədləri olmadığına görə 25-30 yaşında insanlar var ki, oxuyub-yaza bilmirlər. Evlənib, övladları olub, onlar da qeydiyyatsızdır.
Yeri gəlmişkən, bir məsələni də deyim ki, əslən azərbaycanlı olan maarifçi qadın var - Şərqiyə Məmmədova. O bu vəziyyətdə olan 400-ə yaxın azərbaycanlı uşağı toplayıb onlara Qazi Osman Paşada məktəb açıb Azərbaycan dilində dərs verir. Burdakı bəzi Azərbaycan dərnəkləri onu qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə qınayırlar. Halbuki burada həm qanuni, həm də kilsələrin nəzdində fəaliyyətdə olan erməni dilində 6 məktəb var”.
Kəbutər Haqverdi onu da qeyd edib ki, fırıldaqçılıq edən həmin şəxslərin siyahısı rəsmi qurumlarda da var, onların adları açıqlanarsa, vətəndaşlar da məlumatlı olar: “Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yeni rəhbəri Fuad Muradovun İstanbulda keçirdiyi iclasda mən burada sənədsiz yaşayıb, çətinlik çəkən insanlar haqqında məlumat verdim. Sonra komitə İstanbuldakı qeydiyyatsız Azərbaycan vətəndaşları ilə bağlı elektron qeydiyyat xidməti yaratdı. O zaman buna alternativ olaraq həmin “işbaz”lar biri 100 lirədən guya qeydiyyatsız vətəndaşlarımızın qeydiyyatını aparmağa başladılar. 3-4 kompüterlə bir ofis yaradıb, konsulluğun möhürünü saxtalaşdırıb, doğum şəhadətnaməsi vermək adı ilə insanlarımızdan pul qoparırlar. Toplantılarda konsulun, komitə sədrinin yanında durub şəkil çəkdirdilər, bu şəkli də əllərində bayraq etdilər ki, bunlar guya rəsmi dairələrə yaxın adamlardır, sənədləşmə işlərində səlahiyyətləri var. Bu yolla xeyli insanı aldatdılar. Hazırda İstanbulda çox ciddi şəkildə şəbəkələşib qanunsuz fəaliyyət göstərən azərbaycanlı qruplar var. İnternet üzərindən "qara piar" kampaniyası aparmaq üçün təşkilatlanan bu qruplar Azərbaycan imicinə zərər verirlər. Məncə onlarla bağlı dövlət tədbir görməlidir ki, Azərbaycan üçün gələcəkdə problem yaratmasınlar. 12 belə şirkət var ki, onlardan 2-si, ya 3-ü qanuni yolla işləyir, qalanları saxtakarlıqla məşğuldur”.
Türkiyədə fəaliyyət göstərən “Azİnter” Azərbaycan Hüquq və Danışmanlıq şirkətindən APA-ya bildirilib ki, belə saxta şirkətlərlə bağlı onlara mütəmadi şikayətlər daxil olur. Şirkətin rəhəri Toğrul Nəbiyevin sözlərinə görə, qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə peşəkarlaşan bu şəxslər rəsmi qurumlardan verilən sənədlərin möhürünü, imzasını, blankların rəngini elə oxşadırlar ki, orijinaldan seçilmir: “Məsələn, onlar 50 dollardan bir vətəndaşa hüquqi “yardım" etməklə asan qazanc yolu tapıblar, dövlətə heç bir vergi ödəmirlər. Türkiyədəki rəsmi dairələr saxta sənədləri çox vaxt ayırd edə bilmirlər. Möhürlərdə “ə” əvəzinə “e” yazıldıqda türkiyəli məmur bunun yanlış olduğunu hardan bilsin? Amma biz 12 ildir, qanuni fəaliyyətdəyik. Blanka baxan kimi saxta olduğunu müəyyənləşdiririk. Belə saxta sənədlərdən birinin izinə düşdük. Türkiyə və Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları ilə birgə araşdırmamızda 600 minə qədər saxta sənədlərin olduğu meydana çıxdı”.
“Azİnter”in rəhbəri qeyd edib ki, bu işlərdə əsas kriminallaşmış şəxslər və vətəndaşlarımızı belə qondarma şirkətlərlə əlaqələndirənlər də var ki, onların aralarında asan qazanc üstündə müxtəlif vaxtlarda münaqişələr də baş verib: "Hətta münaqişə zəminində Şərur rayonundan olan bir nəfər qətlə yetirilmişdi. Bu barədə xəbərlər mətbuatda da getdi. Həmin işə görə "əlaqələndirici" şəxslərdən 3-ü Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən həbs olunub, cəzalandırılıb. Təəssüf ki, gedənlərin yerinə başqaları gəlir. Zərər çəkən isə vətəndaşlarımız olur. Sənədləri qaydasında olmadığına görə Türkiyədən deportasiya olunurlar və sair. Onu da deyim ki, Türkiyə polisi son vaxtlar belə saxtakarların daha çox izinə düşüb”.
İstanbulda 2010-cu ildən fəaliyyətdə olan “Kafkasya Orta Asya Danışmanlık Tərcümanlık” şirkətinin rəhbəri Rauf Əlizadə APA-ya bildirib ki, əcnəbilərin Türkiyədə yaşama, təhsil alma, işləməsi ilə əlaqədar hər iki ölkənin qanunları kifayət qədər normaldır, sadəcə, sənədlər qaydasında olmayanda problemlər yaşanır: “Yaşayış icazəsi üçün prosedur belədir. Miqrasiya İdarəsinə (Köç İdarəsi) elektron müraciət edilir, görüş günü təyin olunur. Sağlamlıq sığortası, İstanbulda yaşadığı yerin notariusda təsdiqi, şəkil, dövlət rüsumunun ödənməsinə dair qəbz elektron sistemlə təyin olunan görüş günündə Köç İdarəsinə təqdim edilir və 3 ay içərisində yaşama haqqında vəsiqə yaşadığınız ünvana göndərilir. Əslində, bu proses sadədir. Sadəcə, ilkin mərhələdə vətəndaşlar bu sənədləşmə üçün hansı ünvana müraciət edəcəklərini bilmədikdə, biz onlara hüquqi yardım göstəririk. Vətəndaşımız öncəki illərdə deportasiya olunmayıbsa, xəstəlik problemi yoxdursa, sənədləri qaydasındadırsa, onun istəyinə və maddi imkanına uyğun 3 və ya 6 aylıq, bir və ya iki illik yaşayış icazəsi ala bilir”.
Ekspertin sözlərinə görə, yaşayış icazəsi üçün dövlət rüsumu illik 80 dollardır, əlavə də kargüzarlıq işləri üçün isə 89 Türk lirəsi ödənir. Əsas məbləğ tutumunun sağlamlıq sığortasına görə olduğunu söyləyən Rauf Əlizadə yaşa görə bu məbləğin dəyişdiyini deyir: “Məsələn, 18 yaşlı gəncin sağlamlıq sığortası 140 lirə, 65 yaşlınınkı isə 600 lirədir. Ümumilikdə, yaşa görə sığorta 800, 1200, 1300 lirə olur”.
Türkiyədə təhsilə görə azərbaycanlı tələbənin ödədiyi məbləğin 89 lirə olduğunu söyləyən ekspert işləmək üçün icazə ilə bağlı da ayrı sənədləşmə prosesi mövcud olduğunu vurğulayıb: “Yaşayış icazəsi olan vətəndaşımızın limited (iki və ya daha çox fiziki və hüquqi şəxslər tərəfindən eyni ticarət ünvanında yaradılan şirkət-red.) şirkətində çalışmaq hüquq var. Bu prosedur da Türkiyənin Əmək və sosial təhlükəsizlik Nazirliyi ilə icra olunur”.
Məsələ ilə əlaqədar Türkiyədəki Azərbaycan Səfirliyinin Konsulluq şöbəsindən APA-ya bildirilib ki, Azərbaycan Respublikası vətəndaşları Türkiyə Respublikasında 30 (otuz) gündən artıq müddətə qalmaq istədikdə yaşadıqları yerlərdə fəaliyyət göstərən Miqrasiya İdarələrinə (Göç İdarəsinə) şəxsən müraciət edərək müvəqqəti yaşayış icazəsi almalıdırlar: “Vətəndaşlar Miqrasiya İdarəsinə müraciət etdikləri zaman hər hansı süni şəkildə yaradılan problemlərlə qarşılaşdıqları zaman bununla bağlı əhatə dairəsinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Türkiyə Respublikasındakı Səfirliyinə, İstanbul və Qars şəhərlərindəki Baş Konsulluqlarına müraciət edə bilərlər”.
İstanbuldakı Azərbaycan Baş Konsulluğundan isə bildirilib ki, vətəndaşların problemləri olduqda müraciət edilənlərə yardım göstərilir.
1 / 3
Baxış sayı: 927
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-08-2019 15:18 | Bölmə: Reportaj
Sirr deyil ki, Türkiyədə yaşayan azərbaycanlılar daha çox İstanbulda məskunlaşıblar. İstanbul Avropanın ən böyük şəhərlərindən biri olduğuna görə xarici vətəndaşların yaşamaq icazəsi alması Türkiyənin başqa yerləri ilə müqayisədə bu şəhərdə bir qədər uzun müddətə başa gəlir. Sənədləşmə prosesindən məlumatsız əcnəbilər, o cümlədən Azərbaycan vətəndaşları isə bəzi fırıldaqçılar tərəfindən aldadılır.
Bununla bağlı İstanbulda yaşayan azərbaycanlı tələbə Fatima İbrahimova sosial şəbəkədə çağırış edib. Tələbə qız yazıb ki, feysbuk sosial şəbəkəsində "İstaz" (İstanbulda yaşayan azərbaycanlılar) adlı bir qrup yaradılıb və bu qrupun bəzi fəalları vətəndaşların pullarını alıb, onları aldadır.
F. İbrahimova APA-ya açıqlamasında da bildirib ki, İstanbulda yaşadığı 4 il ərzində çox sayda həmyerlimizin bir qrup azərbaycanlı “işbaz” tərəfindən aldadılmasının şahidi olub. Tanıdığı zərərçəkənlər isə əsasən tələbələrdir: “Azərbaycan vətəndaşıyam. 4 ildir İstanbulda yaşayıram. Tanıdığım xeyli həmyerlimiz, xüsusən də, tələbələr İstanbulda yaşayış icazəsi alarkən bir qrup "işbaz" azərbaycanlının tələsinə düşürlər. Vətəndaşlarımızın İstanbulda yaşayış icazəsinə hüquqi yardım etmək adı ilə daha çox feysbuk sosial şəbəkəsində qruplar yaradıb, məlumatsız insanlarımızın pullarını alırlar. Eləcə də, həmyerlilərimiz təhsil almaqla bağlı bu problemlərlə üzləşirlər. Halbuki, məsələn, hansısa xaricdə təhsil şirkətinə 3 min, 5 min manat ödəmədən də elektron sistem üzərindən sənədləşmə işlərini icra edə bilərlər. Bu “işbazlar”ın öz həmvətənlərini çarəsiz durumda qoyması çox utancvericidir. Feysbukda, yaxud başqa sosial şəbəkə üzərindən tanıdığım insanlar məndən soruşduqda ki, İstanbula gəlib yaşamaq, təhsil almaq, çalışmaq üçün nə edə bilərlər? Mən də bildiyim məlumatları onlara çatdırıram ki, aldanmasınlar. O səbəbdən də insanlarımızı xəbərdar etmək üçün bu çağırışı etdim”.
"İstaz" qrupunun fəallarından olan Hüseyn Qurbanov isə iddialarla razılaşmır. O, APA-ya deyib ki, F. İbrahimova azərbaycanlılara ödənişli hüquqi yardım edən konsultasiya şirkətində çalışdığına görə diqqəti özünə çəkmək üçün bu fikirləri paylaşıb.
Lakin 7 ildir, İstanbulda yaşayan jurnalist həmkarımız Kəbutər Haqverdi də APA-ya açıqlamasında problemin ciddi olduğunu deyir. Kəbutər Haqverdi İstanbula, adətən, ilk gələn həmyerlilərimizin belə çətinliklərlə üzləşdiklərini bildirir: “Əslində, yaşayış icazəsi almaq çox da mürəkkəb proses deyil. Doğrudur, İstanbulda bu proses Ankaraya nisbətən mürəkkəbdir. Çünki İstanbulda əhali çoxdur. Amma hazırda Türkiyədə bu məsələ elektron sistemlə idarə olunur. Sadəcə, insanlarımızın elektron müraciət etmək vərdişi yoxdur deyə, bu problemi yaşayırlar. Türkiyə ilə Azərbaycanın nə qədər dil yaxınlığı olsa da, bizim əlifbada 32, onlarda 29 hərfin olması səbəbindən çaşqınlıq yaranır, bir hərf yanlış yazılanda belə, elektron sistem bunu qəbul etmir. O zaman da bu “işbazlar” ortaya atılıb, həmin şəxslərə “xidmət göstərirlər”. Onlar məlumatsız insanların pullarını alıb sistemə daxil olur, qalan sənədləşmə işləri isə vətəndaşın öz üzərində qalır. Onlar da verilən müddətə sənədləri toplaya bilməyəndə, rədd cavabı alır, sonra təkrar rədd cavabı aldıqda deportasiya olunurlar. Sadə bir məsələ şişib, belə problemlər ortaya çıxarır. Ona görə də yaxşı olardı ki, bu məsələlərlə konsulluğun nəzdində fəaliyyət göstərən xidmətlər məşğul olsun, belə çətinliklərlə üzləşən şəxslər rəsmi rüsumunu ödəyib, bu xidmətlərdən yararlansınlar. Bildiyimə görə, İstanbulda başqa ölkələrin konsulluqlarının xarici əlaqələr şöbəsində bu cür xidmət var. O zaman vətəndaşlarımız da belə fırıldaqçı şirkətlərlə üz-üzə qalmaz, həm də ödənilən vəsaitin dövlət büdcəsinə də bir faydası olar”.
Kəbutər Haqverdi bundan başqa, illərdir, İstanbulda yaşayıb qeydiyyat məsələsiylə əlaqədar xeyli problem yaşayan Azərbaycan vətəndaşlarının olduğunu da vurğulayır: “İstanbulun Avcılar, Qazi Osman Paşa, Eyyub Sultan, Şirin evlər, özəlliklə də Bayrampaşa, Halqalı bölgələrində azərbaycanlılardan ibarət məhəllələr var. Hətta Halqalıda Cənnət məhəlləsi sırf azərbaycanlılardır. Bu insanların böyük əksəriyyəti qaçaq şəkildə yaşayırlar. 90-cı illərdən burda deportasiya qorxusu ilə, səksəkə içərisində yaşayan bu insanların durumu acınacaqlıdır. Sənədləri olmadığına görə 25-30 yaşında insanlar var ki, oxuyub-yaza bilmirlər. Evlənib, övladları olub, onlar da qeydiyyatsızdır.
Yeri gəlmişkən, bir məsələni də deyim ki, əslən azərbaycanlı olan maarifçi qadın var - Şərqiyə Məmmədova. O bu vəziyyətdə olan 400-ə yaxın azərbaycanlı uşağı toplayıb onlara Qazi Osman Paşada məktəb açıb Azərbaycan dilində dərs verir. Burdakı bəzi Azərbaycan dərnəkləri onu qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə qınayırlar. Halbuki burada həm qanuni, həm də kilsələrin nəzdində fəaliyyətdə olan erməni dilində 6 məktəb var”.
Kəbutər Haqverdi onu da qeyd edib ki, fırıldaqçılıq edən həmin şəxslərin siyahısı rəsmi qurumlarda da var, onların adları açıqlanarsa, vətəndaşlar da məlumatlı olar: “Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yeni rəhbəri Fuad Muradovun İstanbulda keçirdiyi iclasda mən burada sənədsiz yaşayıb, çətinlik çəkən insanlar haqqında məlumat verdim. Sonra komitə İstanbuldakı qeydiyyatsız Azərbaycan vətəndaşları ilə bağlı elektron qeydiyyat xidməti yaratdı. O zaman buna alternativ olaraq həmin “işbaz”lar biri 100 lirədən guya qeydiyyatsız vətəndaşlarımızın qeydiyyatını aparmağa başladılar. 3-4 kompüterlə bir ofis yaradıb, konsulluğun möhürünü saxtalaşdırıb, doğum şəhadətnaməsi vermək adı ilə insanlarımızdan pul qoparırlar. Toplantılarda konsulun, komitə sədrinin yanında durub şəkil çəkdirdilər, bu şəkli də əllərində bayraq etdilər ki, bunlar guya rəsmi dairələrə yaxın adamlardır, sənədləşmə işlərində səlahiyyətləri var. Bu yolla xeyli insanı aldatdılar. Hazırda İstanbulda çox ciddi şəkildə şəbəkələşib qanunsuz fəaliyyət göstərən azərbaycanlı qruplar var. İnternet üzərindən "qara piar" kampaniyası aparmaq üçün təşkilatlanan bu qruplar Azərbaycan imicinə zərər verirlər. Məncə onlarla bağlı dövlət tədbir görməlidir ki, Azərbaycan üçün gələcəkdə problem yaratmasınlar. 12 belə şirkət var ki, onlardan 2-si, ya 3-ü qanuni yolla işləyir, qalanları saxtakarlıqla məşğuldur”.
Türkiyədə fəaliyyət göstərən “Azİnter” Azərbaycan Hüquq və Danışmanlıq şirkətindən APA-ya bildirilib ki, belə saxta şirkətlərlə bağlı onlara mütəmadi şikayətlər daxil olur. Şirkətin rəhəri Toğrul Nəbiyevin sözlərinə görə, qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə peşəkarlaşan bu şəxslər rəsmi qurumlardan verilən sənədlərin möhürünü, imzasını, blankların rəngini elə oxşadırlar ki, orijinaldan seçilmir: “Məsələn, onlar 50 dollardan bir vətəndaşa hüquqi “yardım" etməklə asan qazanc yolu tapıblar, dövlətə heç bir vergi ödəmirlər. Türkiyədəki rəsmi dairələr saxta sənədləri çox vaxt ayırd edə bilmirlər. Möhürlərdə “ə” əvəzinə “e” yazıldıqda türkiyəli məmur bunun yanlış olduğunu hardan bilsin? Amma biz 12 ildir, qanuni fəaliyyətdəyik. Blanka baxan kimi saxta olduğunu müəyyənləşdiririk. Belə saxta sənədlərdən birinin izinə düşdük. Türkiyə və Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları ilə birgə araşdırmamızda 600 minə qədər saxta sənədlərin olduğu meydana çıxdı”.
“Azİnter”in rəhbəri qeyd edib ki, bu işlərdə əsas kriminallaşmış şəxslər və vətəndaşlarımızı belə qondarma şirkətlərlə əlaqələndirənlər də var ki, onların aralarında asan qazanc üstündə müxtəlif vaxtlarda münaqişələr də baş verib: "Hətta münaqişə zəminində Şərur rayonundan olan bir nəfər qətlə yetirilmişdi. Bu barədə xəbərlər mətbuatda da getdi. Həmin işə görə "əlaqələndirici" şəxslərdən 3-ü Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən həbs olunub, cəzalandırılıb. Təəssüf ki, gedənlərin yerinə başqaları gəlir. Zərər çəkən isə vətəndaşlarımız olur. Sənədləri qaydasında olmadığına görə Türkiyədən deportasiya olunurlar və sair. Onu da deyim ki, Türkiyə polisi son vaxtlar belə saxtakarların daha çox izinə düşüb”.
İstanbulda 2010-cu ildən fəaliyyətdə olan “Kafkasya Orta Asya Danışmanlık Tərcümanlık” şirkətinin rəhbəri Rauf Əlizadə APA-ya bildirib ki, əcnəbilərin Türkiyədə yaşama, təhsil alma, işləməsi ilə əlaqədar hər iki ölkənin qanunları kifayət qədər normaldır, sadəcə, sənədlər qaydasında olmayanda problemlər yaşanır: “Yaşayış icazəsi üçün prosedur belədir. Miqrasiya İdarəsinə (Köç İdarəsi) elektron müraciət edilir, görüş günü təyin olunur. Sağlamlıq sığortası, İstanbulda yaşadığı yerin notariusda təsdiqi, şəkil, dövlət rüsumunun ödənməsinə dair qəbz elektron sistemlə təyin olunan görüş günündə Köç İdarəsinə təqdim edilir və 3 ay içərisində yaşama haqqında vəsiqə yaşadığınız ünvana göndərilir. Əslində, bu proses sadədir. Sadəcə, ilkin mərhələdə vətəndaşlar bu sənədləşmə üçün hansı ünvana müraciət edəcəklərini bilmədikdə, biz onlara hüquqi yardım göstəririk. Vətəndaşımız öncəki illərdə deportasiya olunmayıbsa, xəstəlik problemi yoxdursa, sənədləri qaydasındadırsa, onun istəyinə və maddi imkanına uyğun 3 və ya 6 aylıq, bir və ya iki illik yaşayış icazəsi ala bilir”.
Ekspertin sözlərinə görə, yaşayış icazəsi üçün dövlət rüsumu illik 80 dollardır, əlavə də kargüzarlıq işləri üçün isə 89 Türk lirəsi ödənir. Əsas məbləğ tutumunun sağlamlıq sığortasına görə olduğunu söyləyən Rauf Əlizadə yaşa görə bu məbləğin dəyişdiyini deyir: “Məsələn, 18 yaşlı gəncin sağlamlıq sığortası 140 lirə, 65 yaşlınınkı isə 600 lirədir. Ümumilikdə, yaşa görə sığorta 800, 1200, 1300 lirə olur”.
Türkiyədə təhsilə görə azərbaycanlı tələbənin ödədiyi məbləğin 89 lirə olduğunu söyləyən ekspert işləmək üçün icazə ilə bağlı da ayrı sənədləşmə prosesi mövcud olduğunu vurğulayıb: “Yaşayış icazəsi olan vətəndaşımızın limited (iki və ya daha çox fiziki və hüquqi şəxslər tərəfindən eyni ticarət ünvanında yaradılan şirkət-red.) şirkətində çalışmaq hüquq var. Bu prosedur da Türkiyənin Əmək və sosial təhlükəsizlik Nazirliyi ilə icra olunur”.
Məsələ ilə əlaqədar Türkiyədəki Azərbaycan Səfirliyinin Konsulluq şöbəsindən APA-ya bildirilib ki, Azərbaycan Respublikası vətəndaşları Türkiyə Respublikasında 30 (otuz) gündən artıq müddətə qalmaq istədikdə yaşadıqları yerlərdə fəaliyyət göstərən Miqrasiya İdarələrinə (Göç İdarəsinə) şəxsən müraciət edərək müvəqqəti yaşayış icazəsi almalıdırlar: “Vətəndaşlar Miqrasiya İdarəsinə müraciət etdikləri zaman hər hansı süni şəkildə yaradılan problemlərlə qarşılaşdıqları zaman bununla bağlı əhatə dairəsinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Türkiyə Respublikasındakı Səfirliyinə, İstanbul və Qars şəhərlərindəki Baş Konsulluqlarına müraciət edə bilərlər”.
İstanbuldakı Azərbaycan Baş Konsulluğundan isə bildirilib ki, vətəndaşların problemləri olduqda müraciət edilənlərə yardım göstərilir.
1 / 3
Baxış sayı: 927
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 01:51
Şəhid Elvin Həsənovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
23-04-2024, 00:34
Sumqayıtda şəhid Vüsal Allahyarovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
19-04-2024, 14:06
Şəhid Səbuhi Həsənquliyevİn mövludundan-VİDEO+FOTOLAR
16-04-2024, 12:35
Sumqayıtda şəhidə həsr olunmuş “Bir ovuc torpağa sevgi “ adlı xatirə gecəsi keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
1-04-2024, 15:30
Şəhid Abdulla Əhmədovun şərəfinə iftar süfrəsi-VİDEO+FOTOLAR
25-03-2024, 21:46
Şəhid ailələri iftar süfrəsində-VİDEO+FOTOLAR
23-03-2024, 18:43
Şəhidin həyat yoldaşı iftar verdi-VİDEO+FOTOLAR
17-03-2024, 22:20
Məktəblilər şəhid Tacəddin İsmayılzadənin məzarını ziyarət ediblər
13-03-2024, 16:40
Şəhid Rüfət Mustafayevin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
11-03-2024, 00:32
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
23-02-2024, 20:00
Bakıda Azərbaycan və Türkiyə gəncləri arasında "Enerji və təhlükəsizlik sahəsində tərəfdaşlıq" forumu keçirilib
21-01-2024, 00:40
Sumqayıt Cümə Məscidində 20 yanvar Günü münasibətilə tədbir keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-01-2024, 01:45
Laçın məktəbində kəşfiyyatçı şəhidin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-01-2024, 21:12
Şəhidin 55 illiyinə həsr olunan xatirə gecəsi keçirib-VİDEO+FOTOLAR
3-01-2024, 00:56
Sumqayıtda Polad Həşimovun mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
26-11-2023, 18:14
Sumqayıtda Aydın Əliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
21-11-2023, 21:08
Şəhidin mövludu keçirilib
15-11-2023, 23:20
Təbriz Alməmmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2023, 21:04
Rəhman Məmmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-11-2023, 14:34
Mədəniyyət Mərkəzində baş leytenant Elvin Zakirovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-11-2023, 23:01
Elgün Abbaslının anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-11-2023, 00:55
Şəhid Qubad Əliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
8-11-2023, 21:59
Şəhid Məhəmmədəli Həsənzadənin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
7-11-2023, 23:03
Şəhid Elnur Allahverdizadənin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2023, 23:04
Şəhid kəşfiyyatçı mayor, "Qarabağ" ordenli Taleh Kərimovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
29-10-2023, 22:30
Şəhid polis ı Asim Camalzadənin qırx mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
27-10-2023, 23:11
Sumqayıtda keçirilən şəhid tədbirlərindən-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2023, 22:04
XTQ-nin baş giziri Şəhriyar Quliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2023, 15:28
Şəhid leytenant Ülvi Məhərrəmovun anım günü-VİDEO+FOTOLAR
22-10-2023, 22:44
Şəhid Kərbəlayi Sərxan Əliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
22-10-2023, 00:31
Sumqayıtda keçirilən şəhid tədbirlərindən-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2023, 00:12
Şəhid Saleh Nuriyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
16-10-2023, 23:23
Şəhid Elmar Nəsibovun anım günü-VİDEO+FOTOLAR
15-10-2023, 16:38
Sumqayıtda şəhid Əbil Cəbizadənin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-10-2023, 18:30
Şəhid Rüfət Mustafayevin anım günü keçirilib.-VİDEO+FOTOLAR
13-10-2023, 09:55
Şəhid baş leyetenant Mikayıl Məmmədzadənin mövludu-VİDEO+FOTOLAR
11-10-2023, 23:29
Baş leytenant Hüseyn Nəcəfzadənin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
8-10-2023, 19:59
Sumqayıtda "Qarabağ" ordenli, kəşfiyyatçı baş gizir Mehman Yusifovun anım günü keçirilib
7-10-2023, 16:41
Üçüncü xeyriyyə tədbiri oldu-VİDEO+FOTOLAR
5-10-2023, 22:37
Sumqayıt Cümə Məscidində xeyriyyə tədbiri keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
5-10-2023, 21:19
Şəhid Abdulla Əhmədovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
4-10-2023, 00:29
Şəhid kəşfiyyatçı Niyaməddin Ələkbərovun anım günü-VİDEO+FOTOLAR
3-10-2023, 00:30
Şəhid mayor Rahib Babayevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR