08:04 / 19-04-2024
Qadın 13 yaşlı oğluna bıçaqla hücum edib
07:59 / 19-04-2024
ABŞ Argentinaya müdafiə üçün 40 milyon dollar verir
07:53 / 19-04-2024
Əlcəzair Fələstinin BMT-yə üzvlüyü perspektivinə əmindir
07:49 / 19-04-2024
Ana və azyaşlı oğul yanğın nəticəsində ölüb
07:45 / 19-04-2024
İsrail İranda bir obyektə raket zərbəsi endirib
07:40 / 19-04-2024
Qəsdən adam öldürməkdə şübhəli bilinən şəxs tutulub
22:58 / 18-04-2024
Dövlət Departamenti: ABŞ Fələstinin BMT-yə daimi üzv kimi daxil olmasını dəstəkləməyəcək
22:52 / 18-04-2024
Makron: "Ukrayna üçün İsraillə eyni hava hücumundan müdafiə sistemi qurmaq mümkün deyil"
22:41 / 18-04-2024
CNN: Çad ABŞ-ı hərbi razılaşmanı pozmaqla hədələyir
22:32 / 18-04-2024
Zaxarova: "Kosovonun Avropa Şurasına daxil olmaq hüququ yoxdur"
22:27 / 18-04-2024
Mirançuk "Liverpul"la oyunda "Atalanta"nın start heyətində yer alıb
22:18 / 18-04-2024
Krımda “Ağ kostyum” neonasist qruplaşmasının 12 üzvü saxlanılıb
16:46 / 18-04-2024
Baş prokuror Çin Xalq Respublikasında işgüzar səfərdədir
16:34 / 18-04-2024
ABŞ Konqresinin üzvü Ukraynaya yardıma səs verənləri Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə qoşulmağa dəvət edib
16:04 / 18-04-2024
"Bild": Rusiya səfiri casusluqda şübhəli bilinənlərin həbsindən sonra Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:54 / 18-04-2024
SEPAH: İran İsrailin bütün nüvə obyektlərinin yerini müəyyənləşdirib və zərbə vurmağa hazırdır
15:42 / 18-04-2024
40-dan çox it aclıqdan və soyuqdan ölüb
15:36 / 18-04-2024
Bavariyada iki nəfər Rusiyaya casusluq etməkdə şübhəli bilinərək saxlanılıb
15:29 / 18-04-2024
Peskov: "Oçeretnının Fransadakı villasının həbsi qanunsuzdur"
15:24 / 18-04-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələri Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının idman zalına pilotsuz təyyarə ilə yenidən hücum edib
15:19 / 18-04-2024
Peskov: "ABŞ Kiyevə kömək etməklə özü üçün fayda axtarır"
15:14 / 18-04-2024
Zaxarova: "Almaniya Rusiyanı konsentrasiya düşərgəsi məhbuslarının xatirəsini yad etməyə dəvət etməyib"
15:10 / 18-04-2024
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi: MAQATE rəhbəri Qrossi tezliklə Rusiyaya səfər edə bilər
15:00 / 18-04-2024
İspaniyada 17 yaşlı idmançı meningitdən dünyasını dəyişib
14:57 / 18-04-2024
Müstəntiqlər iradına görə moskvalını öldürən miqrantın şəxsiyyətini müəyyən ediblər
14:51 / 18-04-2024
"Monako"nun futbolçusu Qolovin zədə səbəbindən mövsümün qalan hissəsini yaşıl meydanlardan kənarda qoyub
14:47 / 18-04-2024
Peskov: "Kiyevə yeni yardım paketi cəbhədəki vəziyyəti dəyişməyəcək"
14:42 / 18-04-2024
Bayden əmisinin cəsədinin yoxa çıxmasını adamyeyənlərlə əlaqələndirib
14:37 / 18-04-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hücumu nəticəsində 8 nəfər yaralanıb
23:29 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazisindən vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi tərəfindən qərar qəbul edilib
23:09 / 17-04-2024
Amsterdam kütləvi turizmlə mübarizə məqsədilə yeni otellərin tikintisini qadağan edib
22:47 / 17-04-2024
Məktəblini vuran müəllimə qarşı cinayət işi açılıb
21:58 / 17-04-2024
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
21:42 / 17-04-2024
Hindistan 1,44 milyard nəfərlə əhalinin sayına görə dünyada 1-ci yerdədir
21:38 / 17-04-2024
"Teleqraf": Konqo DR-də pandemiya potensialı olan meymun çiçəyi ştammı aşkar edilmişdir
21:32 / 17-04-2024
Yeni yardım layihəsi ABŞ prezidentini Kiyevlə təzminatla bağlı danışıqlar aparmağa məcbur edir
ƏN BÖYÜK MÜKAFATIM - ƏSƏRLƏRİMDİR!
Tarix: 07-04-2019 18:53 | Bölmə: Müsahibə
Sabaha-inamla.Az tanınmış yazıçı, jurnalist, kinorejissor Əmir Pəhləvanın "Respublika" qəzetinə verdiyi müsahibəni təqdim edir.
Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının və kino sənətinin tanınmış nümayəndələrindən olan Əmir Pəhləvan (Hacıyev Əmir Pəhləvan oğlu) 1959-cu ildə Naxçıvan MR-in Şahbuz rayonunun Mahmudoba kəndində anadan olub. Cəlil Məmmədquluzadə adına Şahbuz rayon orta məktəbini bitirdikdən sonra Rusiyanin Novosibirsk vilayətində əsgəri xidmətdə olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsində təhsil alıb (1980-1985). Eyni zamanda Azərbaycan radiosunun Cənub verilişləri redaksiyasında “Gəncliyin səsi” proqramının yaradıcısı kimi fəaliyyətə başlayıb (1981), “Baku”, “Bakı” axşam qəzetlərində (1985-1988), “Azərbaycan müəllimi” qəzetində (1988-1990) müxbir işləyib, “İlham” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru olub (1990).
1985-ci ildə Əmir Pəhləvan ali məktəbin sonuncu kursunu bitirməmiş “Bakı”, “Baku” axşam qəzetlərinə müxbir kimi işə götürülür. Buradan o, “Azərbaycan müəllimi” qəzetinə dəvət olunur. Həmin illərdə Azərbaycan mətbuatında təcrübəli publisist kimi tanınır və onun “O ay bir də doğmayacaq” adlı ilk kitabı çapdan çıxır. 1990-cı ildə “İlham” mədəniyyət qəzetini təsis edərək baş redaktoru olur. Ölkəmizin ağır və çaxnaşmalarla dolu olan bu dövründə Əmirin bütün yazılarında xalqın sərt və dönümsüz “alın yazısı”, “qisməti” diqqət mərkəzinə çəkilir. Adamlar əziyyət və biganəlik içərisində çırpınaraq qismətə boyun əyməkdən qaçırlar. O, bütün bunları, sadəcə, təsvir eləmir, çəkilən əzablara, iztirablara, məşəqqətə qoşulur, inanır ki, qismətdən “yuxarı” ulu bir varlıq var! Belə bir qismət publisist, yazıçı-şair Əmir Pəhləvanı zamanın axarı ilə kinoya gətirir. Daha doğrusu, o, qəzetdə “deyə bilmədiklərini” ekran dili ilə dünyaya çatdırır. 1995-ci ildə “Step LTD” kinoşirkətini təsis edir, şirkətin xəttilə yaradılan “Fransız”, “Qarabağ şikəstəsi”, “Spasibo”, “Qız qalası” bədii filmlərinin, “Bakı nefti və Nobellər”, “Avtoritet”, “Göyçay yəhudiləri”, “Doqquzuncu oğuz uyğurları”, “Kurqanlar”, “Hunqariya”, “Şəhriyar”, “Svilizasiya beşiyi - Çin”, “Tahirə” və başqa sənədli ekran əsərlərinin müəllifi və rejissoru olur. O bu filmlərində tariximizin, taleyimizin maraqlı səhifələrini canlandırmışdır. Əmir Pəhləvan qərbləşməyə Paris dəbi kimi baxanların içində mədəni köləliyi “Fransız” adlı filmi ilə damğalayır. Növbəti “Qarabağ şikəstəsi” filmi ilə o, Azərbaycanın acı taleyini, qismətinə qaçqınlıq düşmüş insanların vətən nisgilini incə bir yumorla ekrana gətirir. Bu filmlər yeniləşən Azərbaycanda sovet kino incəsənətinin standart stereotiplərini və şablonçuluğunu dağıdaraq milli kinomuza, dramaturgiyamıza yenilik gətirir. O, öz filmləri ilə beynəlxalq festivallara çıxmış və ölkənin kino sənətini bu və digər dərəcədə təmsil etmişdir. 1998-ci ildə ABŞ-ın Kaliforniya ştatında milli atributlarımızdan olan Bayrağımıza həsr etdiyi “Spasibo” adlı bədii filmi Hollivud sənədli filmlər festivalında mükafata layiq görülmüş və Los-Ancelesin 18 telekanalında yayımlanmışdır. “Bakı nefti və Nobellər” adlı üçhissəli sənədli filmi isə Fransanın Nant şəhərində keçirilən “Üç qitə” kinofestivalında 2 medala layiq görülmüşdür. Bu film Almaniyada DVD diski formasında milyon tirajla yayımlanmışdır.
30 kitabı Azərbaycanda, 20 kitabı Ukraynada, 7 kitabı keçmiş possovet respublikalarında, 15 kitabı isə Avropa ölkələrində və Amerikada çap olunub. “Bakılı Nobel”, “Neft taleli Nobel”,”Ayrılıq”, “Səfir” “İsa, Məryəm və Sona” sənədli romanları, “Bakı nefti və Nobellər” üçhissəli sənədli filmi yüksək tirajla dünya oxucularına və tamaşaçılarına təqdim edilib.
Azərbaycanda ən çox oxunan kitabları bunlardır: “Qalxın, Cavid gəlir!”, “Əkilən başlardı, torpaq əkilmir”, “Turan türküləri”, “Səfir”, “Təbrizim, türk izim!”, “Kəngərlilər”, “Türklüyün yol xəritəsi”, “O Ay bir də doğmayacaq”, “Yaşamağı bacarmaq lazımdır”, “Vətən dahiləri” ( l - ll hissə ). “İnsan və İblis” pyesi Bakı Bələdiyyə Teatrında (1999), “İstədiyim yar idi” librettosu Musiqili Komediya Teatrında (2009) səhnələşdirilib.
– Əmir müəllim, bu yaxınlarda Qazaxıstanın sabiq dövlət başçısı Nursultan Nazarbayev 60 illik yubileyinizə təbrik məktubu ünvanlayıb, Əlbəttə bu, sizə və Azərbaycan ədəbiyyatına, mədəniyyətinə verilən ən yüksək qiymətdir. Əsərlərinizə və şəxsən Sizə olan bu sevgi hardan qaynaqlanır?
– Qazaxıstan və Qırğızıstan dövlət rəhbərləri tərəfindən dəfələrlə mükafatlandırılmışam. Fürsətdən istifadə edib həm - Nursultan Nazarbayevə, həm də Almazbəy Atambəyova öz dərin təşəkkürümü bildirirəm.
“Türk sultanı - Nursultan”, “Manas bayatıları”, “Qəhrəman”, “Dahilər vətəni” “Əmir Teymur”, “Böyük fateh” və başqa əsərlərimin hər biri Orta Asiyada böyük hadisəyə çevriləcəyi haqqında heç düşünməmişdim. Onu da nəzərinizə çatdırım ki, qırğızlarda oxucu auditoriyası başqa türk xalqları ilə müqayisədə olduqca böyükdür. O cümlədən də qazax və özbək xalqlarında. Üstəlik, Qazaxıstanda-Astanada nümayiş olunan “Bakı nefti və Nobellər” adlı 3 hissəli sənədli filmim ekranlarda göstəriləndən sonra yaradıcılığıma qarşı böyük marağa səbəb oldu və məni “Qazaxfilm”in ən yaxın dostuna çevirdi. Əslində mən bu əsərlərlə Turanın müqəddəs türklük mahiyyətinə xidmət edən ideologiyanın fəaliyyət istiqamətləri və milli ruhumuzun coşqun qiyamlarının əsrlər boyu qan yaddaşımıza kök atdığı tarixi həqiqətləri və xronologiyanı xatırlatmaq istəmişəm. Ulu Turanın müqəddəs vahidliyini “Manas” və “Əmir Teymur” əsərində dünya ictimaiyyətinə yeni fəlsəfi formatda təqdim etmişəm.
– Əmir müəllim, bu cür maraqlı süjetli və tarixi əhəmiyyət daşıyan mövzulara müraciət etmisiniz. Buna səbəb nə idi...?
– Birincisi, yazıçı üçün həyat özü azad bir yazı masasıdır. Necə deyərlər, sərhədsiz və qadağasız cüyür oylağıdır. Məni hansı mövzu maraqlandırırsa, onu da həvəslə qələmə alıram, yəni, nədən narahatamsa, nədən üzüntülü, ağrılıyamsa məhz bu narahatçılığın mənbəyinə - predmetlərinə üz tuturam. Yazdıqlarıma isə ürək qoyuram, necə deyərlər, onları canımla, qanımla yazıram. Sizlərə bir fakt söyləyim. 1937-ci ildə mənim doğma xalam yenicə ailə qurduğu həyat yoldaşı iə Qazaxıstanın Taldı Kurqan vilayətinə sürgün edilib. Onun övladları indi də orada yaşayırlar. Artıq ora onlar üçün Vətəndir. O sürgünlər yaradıb o Vətəni. Minlərlə azərbaycanlı ailəsi yaşayır o vilayətdə. Uşaq yaşlarında nənəmlə birlikdə Güssün xalamın yanında çox olmuşam. Sürgünün, həsrətin və “Yurd” yerlərinin - alaçıqlarının nə olduğunu öz gözlərimlə görmüşəm. “Türk sultanı - Nursultan” əsərində xalamla bağlı epizodlar, babam Ziyadın 1938-ci ildə güllələnməsi, yaxud oxşar mənzərələrin qazax xalqının başına gətirilməsi prosesi və digər faktlar sabiq prezident Nursultan Nazarbayevin də diqqətindən yayınmamışdı.
– Çox maraqlıdı. Amma heç vaxt bu mövzuda söhbətlər eləməmisiniz. Sizin yaradıcılığınız və həyatınız necə də maraqlı imiş... Başqa hansı faktlar cənab prezidenti maraqlandırmışdı?!
– Əsərdə qazax xalqının tarixi, görkəmli şair və ictimai xadim Abay Kunanbayev yaradıcılığı, “İsgəndər” poemasının qazax xalqının milli oyanışında və təfəkküründə rolu, Kəngərlilərin tarixi yurd yerləri və ən əsası Astana ( indiki Nursultan) kimi möhtəşəm bir şəhərin Nursultan Nazarbayev tərəfindən inşa edilməsi və öz adına əbədiləşdirilməsi. Dünyada son 200 ildə heç bir millət və heç bir prezident yeni paytaxt - mərkəz inşa etməmişdir. Məhz bu N.Nazarbayevə qismət olmuşdur.
– Əmir müəllim, “Manas” dastanı haqqında yazdığınız bayatılar haqqında fikirlərinizi bilmək istərdik. Niyə məhz bayatı janrına üz tutdunuz. Bax, bu çox maraqlı olardı oxucularımız üçün.
– “Manas” həcmcə dünyanın boyük dastanıdır. “Manas bayatıları” kitabımda isə dastanda olan obrazların və ümumilikdə Orta Asiya coğrafiyasına aid bütün toponimlərə bayatılar həsr etmişəm. Əsər qardaş qırğız xalqının mənəvi siması olan “Manas”ın Türk dünyası üçün Birlik ruhunun lirik - poetik təcəssümüdür. “Manas bayatıları”nın folklor janrında təcəssümünü bədii obrazlarla və mövzu orjinallığı ilə qələmə almağım dastanın ruhuna xələl gətirməməyim üçün seçilmişdir. Böyük türk etnosunun mənəvi gücünü əks etdirən bu bayatılar, eyni zamanda zamanüstü və təhdəlşüur məna qatlarına, mənəvi-pisixoloji dərinliyə nüfuz etməkdir. Bu baxımdan mən folklor nümunəsi olan bayatıları yazmağı üstün tutdum. Məhz buna görə də möhtərəm prezident Almazbəy Atambəyov mənə Dövlətin ən yüksək “Manas” mükafatını verdi.
– Əmir müəllim, yaradıcılığınız çoxşaxəlidir. Film yaradıcılğında nə kimi yenilikləriniz var?
– 1999-cu ildə ssenari müəllifi və rejissoru olduğum “Bakı nefti və Nobellər” adlı 3 hissəli sənədli filminin növbəti seriyaları üzərində çalışıram. Çünki mənim əlimdə zəngin tarixi faktlar və arxiv materialları olduğundan həmin filmin 4 və 5-ci hissələrini tamamlamaq və efir məkanında tamaşaçılara yeni sürprizlər etmək niyyətindəyəm.
Baxış sayı: 1 531
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-04-2019 18:53 | Bölmə: Müsahibə
Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının və kino sənətinin tanınmış nümayəndələrindən olan Əmir Pəhləvan (Hacıyev Əmir Pəhləvan oğlu) 1959-cu ildə Naxçıvan MR-in Şahbuz rayonunun Mahmudoba kəndində anadan olub. Cəlil Məmmədquluzadə adına Şahbuz rayon orta məktəbini bitirdikdən sonra Rusiyanin Novosibirsk vilayətində əsgəri xidmətdə olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsində təhsil alıb (1980-1985). Eyni zamanda Azərbaycan radiosunun Cənub verilişləri redaksiyasında “Gəncliyin səsi” proqramının yaradıcısı kimi fəaliyyətə başlayıb (1981), “Baku”, “Bakı” axşam qəzetlərində (1985-1988), “Azərbaycan müəllimi” qəzetində (1988-1990) müxbir işləyib, “İlham” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru olub (1990).
1985-ci ildə Əmir Pəhləvan ali məktəbin sonuncu kursunu bitirməmiş “Bakı”, “Baku” axşam qəzetlərinə müxbir kimi işə götürülür. Buradan o, “Azərbaycan müəllimi” qəzetinə dəvət olunur. Həmin illərdə Azərbaycan mətbuatında təcrübəli publisist kimi tanınır və onun “O ay bir də doğmayacaq” adlı ilk kitabı çapdan çıxır. 1990-cı ildə “İlham” mədəniyyət qəzetini təsis edərək baş redaktoru olur. Ölkəmizin ağır və çaxnaşmalarla dolu olan bu dövründə Əmirin bütün yazılarında xalqın sərt və dönümsüz “alın yazısı”, “qisməti” diqqət mərkəzinə çəkilir. Adamlar əziyyət və biganəlik içərisində çırpınaraq qismətə boyun əyməkdən qaçırlar. O, bütün bunları, sadəcə, təsvir eləmir, çəkilən əzablara, iztirablara, məşəqqətə qoşulur, inanır ki, qismətdən “yuxarı” ulu bir varlıq var! Belə bir qismət publisist, yazıçı-şair Əmir Pəhləvanı zamanın axarı ilə kinoya gətirir. Daha doğrusu, o, qəzetdə “deyə bilmədiklərini” ekran dili ilə dünyaya çatdırır. 1995-ci ildə “Step LTD” kinoşirkətini təsis edir, şirkətin xəttilə yaradılan “Fransız”, “Qarabağ şikəstəsi”, “Spasibo”, “Qız qalası” bədii filmlərinin, “Bakı nefti və Nobellər”, “Avtoritet”, “Göyçay yəhudiləri”, “Doqquzuncu oğuz uyğurları”, “Kurqanlar”, “Hunqariya”, “Şəhriyar”, “Svilizasiya beşiyi - Çin”, “Tahirə” və başqa sənədli ekran əsərlərinin müəllifi və rejissoru olur. O bu filmlərində tariximizin, taleyimizin maraqlı səhifələrini canlandırmışdır. Əmir Pəhləvan qərbləşməyə Paris dəbi kimi baxanların içində mədəni köləliyi “Fransız” adlı filmi ilə damğalayır. Növbəti “Qarabağ şikəstəsi” filmi ilə o, Azərbaycanın acı taleyini, qismətinə qaçqınlıq düşmüş insanların vətən nisgilini incə bir yumorla ekrana gətirir. Bu filmlər yeniləşən Azərbaycanda sovet kino incəsənətinin standart stereotiplərini və şablonçuluğunu dağıdaraq milli kinomuza, dramaturgiyamıza yenilik gətirir. O, öz filmləri ilə beynəlxalq festivallara çıxmış və ölkənin kino sənətini bu və digər dərəcədə təmsil etmişdir. 1998-ci ildə ABŞ-ın Kaliforniya ştatında milli atributlarımızdan olan Bayrağımıza həsr etdiyi “Spasibo” adlı bədii filmi Hollivud sənədli filmlər festivalında mükafata layiq görülmüş və Los-Ancelesin 18 telekanalında yayımlanmışdır. “Bakı nefti və Nobellər” adlı üçhissəli sənədli filmi isə Fransanın Nant şəhərində keçirilən “Üç qitə” kinofestivalında 2 medala layiq görülmüşdür. Bu film Almaniyada DVD diski formasında milyon tirajla yayımlanmışdır.
30 kitabı Azərbaycanda, 20 kitabı Ukraynada, 7 kitabı keçmiş possovet respublikalarında, 15 kitabı isə Avropa ölkələrində və Amerikada çap olunub. “Bakılı Nobel”, “Neft taleli Nobel”,”Ayrılıq”, “Səfir” “İsa, Məryəm və Sona” sənədli romanları, “Bakı nefti və Nobellər” üçhissəli sənədli filmi yüksək tirajla dünya oxucularına və tamaşaçılarına təqdim edilib.
Azərbaycanda ən çox oxunan kitabları bunlardır: “Qalxın, Cavid gəlir!”, “Əkilən başlardı, torpaq əkilmir”, “Turan türküləri”, “Səfir”, “Təbrizim, türk izim!”, “Kəngərlilər”, “Türklüyün yol xəritəsi”, “O Ay bir də doğmayacaq”, “Yaşamağı bacarmaq lazımdır”, “Vətən dahiləri” ( l - ll hissə ). “İnsan və İblis” pyesi Bakı Bələdiyyə Teatrında (1999), “İstədiyim yar idi” librettosu Musiqili Komediya Teatrında (2009) səhnələşdirilib.
– Əmir müəllim, bu yaxınlarda Qazaxıstanın sabiq dövlət başçısı Nursultan Nazarbayev 60 illik yubileyinizə təbrik məktubu ünvanlayıb, Əlbəttə bu, sizə və Azərbaycan ədəbiyyatına, mədəniyyətinə verilən ən yüksək qiymətdir. Əsərlərinizə və şəxsən Sizə olan bu sevgi hardan qaynaqlanır?
– Qazaxıstan və Qırğızıstan dövlət rəhbərləri tərəfindən dəfələrlə mükafatlandırılmışam. Fürsətdən istifadə edib həm - Nursultan Nazarbayevə, həm də Almazbəy Atambəyova öz dərin təşəkkürümü bildirirəm.
“Türk sultanı - Nursultan”, “Manas bayatıları”, “Qəhrəman”, “Dahilər vətəni” “Əmir Teymur”, “Böyük fateh” və başqa əsərlərimin hər biri Orta Asiyada böyük hadisəyə çevriləcəyi haqqında heç düşünməmişdim. Onu da nəzərinizə çatdırım ki, qırğızlarda oxucu auditoriyası başqa türk xalqları ilə müqayisədə olduqca böyükdür. O cümlədən də qazax və özbək xalqlarında. Üstəlik, Qazaxıstanda-Astanada nümayiş olunan “Bakı nefti və Nobellər” adlı 3 hissəli sənədli filmim ekranlarda göstəriləndən sonra yaradıcılığıma qarşı böyük marağa səbəb oldu və məni “Qazaxfilm”in ən yaxın dostuna çevirdi. Əslində mən bu əsərlərlə Turanın müqəddəs türklük mahiyyətinə xidmət edən ideologiyanın fəaliyyət istiqamətləri və milli ruhumuzun coşqun qiyamlarının əsrlər boyu qan yaddaşımıza kök atdığı tarixi həqiqətləri və xronologiyanı xatırlatmaq istəmişəm. Ulu Turanın müqəddəs vahidliyini “Manas” və “Əmir Teymur” əsərində dünya ictimaiyyətinə yeni fəlsəfi formatda təqdim etmişəm.
– Əmir müəllim, bu cür maraqlı süjetli və tarixi əhəmiyyət daşıyan mövzulara müraciət etmisiniz. Buna səbəb nə idi...?
– Birincisi, yazıçı üçün həyat özü azad bir yazı masasıdır. Necə deyərlər, sərhədsiz və qadağasız cüyür oylağıdır. Məni hansı mövzu maraqlandırırsa, onu da həvəslə qələmə alıram, yəni, nədən narahatamsa, nədən üzüntülü, ağrılıyamsa məhz bu narahatçılığın mənbəyinə - predmetlərinə üz tuturam. Yazdıqlarıma isə ürək qoyuram, necə deyərlər, onları canımla, qanımla yazıram. Sizlərə bir fakt söyləyim. 1937-ci ildə mənim doğma xalam yenicə ailə qurduğu həyat yoldaşı iə Qazaxıstanın Taldı Kurqan vilayətinə sürgün edilib. Onun övladları indi də orada yaşayırlar. Artıq ora onlar üçün Vətəndir. O sürgünlər yaradıb o Vətəni. Minlərlə azərbaycanlı ailəsi yaşayır o vilayətdə. Uşaq yaşlarında nənəmlə birlikdə Güssün xalamın yanında çox olmuşam. Sürgünün, həsrətin və “Yurd” yerlərinin - alaçıqlarının nə olduğunu öz gözlərimlə görmüşəm. “Türk sultanı - Nursultan” əsərində xalamla bağlı epizodlar, babam Ziyadın 1938-ci ildə güllələnməsi, yaxud oxşar mənzərələrin qazax xalqının başına gətirilməsi prosesi və digər faktlar sabiq prezident Nursultan Nazarbayevin də diqqətindən yayınmamışdı.
– Çox maraqlıdı. Amma heç vaxt bu mövzuda söhbətlər eləməmisiniz. Sizin yaradıcılığınız və həyatınız necə də maraqlı imiş... Başqa hansı faktlar cənab prezidenti maraqlandırmışdı?!
– Əsərdə qazax xalqının tarixi, görkəmli şair və ictimai xadim Abay Kunanbayev yaradıcılığı, “İsgəndər” poemasının qazax xalqının milli oyanışında və təfəkküründə rolu, Kəngərlilərin tarixi yurd yerləri və ən əsası Astana ( indiki Nursultan) kimi möhtəşəm bir şəhərin Nursultan Nazarbayev tərəfindən inşa edilməsi və öz adına əbədiləşdirilməsi. Dünyada son 200 ildə heç bir millət və heç bir prezident yeni paytaxt - mərkəz inşa etməmişdir. Məhz bu N.Nazarbayevə qismət olmuşdur.
– Əmir müəllim, “Manas” dastanı haqqında yazdığınız bayatılar haqqında fikirlərinizi bilmək istərdik. Niyə məhz bayatı janrına üz tutdunuz. Bax, bu çox maraqlı olardı oxucularımız üçün.
– “Manas” həcmcə dünyanın boyük dastanıdır. “Manas bayatıları” kitabımda isə dastanda olan obrazların və ümumilikdə Orta Asiya coğrafiyasına aid bütün toponimlərə bayatılar həsr etmişəm. Əsər qardaş qırğız xalqının mənəvi siması olan “Manas”ın Türk dünyası üçün Birlik ruhunun lirik - poetik təcəssümüdür. “Manas bayatıları”nın folklor janrında təcəssümünü bədii obrazlarla və mövzu orjinallığı ilə qələmə almağım dastanın ruhuna xələl gətirməməyim üçün seçilmişdir. Böyük türk etnosunun mənəvi gücünü əks etdirən bu bayatılar, eyni zamanda zamanüstü və təhdəlşüur məna qatlarına, mənəvi-pisixoloji dərinliyə nüfuz etməkdir. Bu baxımdan mən folklor nümunəsi olan bayatıları yazmağı üstün tutdum. Məhz buna görə də möhtərəm prezident Almazbəy Atambəyov mənə Dövlətin ən yüksək “Manas” mükafatını verdi.
– Əmir müəllim, yaradıcılığınız çoxşaxəlidir. Film yaradıcılğında nə kimi yenilikləriniz var?
– 1999-cu ildə ssenari müəllifi və rejissoru olduğum “Bakı nefti və Nobellər” adlı 3 hissəli sənədli filminin növbəti seriyaları üzərində çalışıram. Çünki mənim əlimdə zəngin tarixi faktlar və arxiv materialları olduğundan həmin filmin 4 və 5-ci hissələrini tamamlamaq və efir məkanında tamaşaçılara yeni sürprizlər etmək niyyətindəyəm.
Baxış sayı: 1 531
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-04-2024, 23:29
Hikmət Hacıyev: Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazisindən vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi tərəfindən qərar qəbul edilib
3-03-2024, 20:10
Kamilə Vəliyeva: "Mən şüurlu şəkildə dopinq qəbul etməmişəm"
16-02-2024, 21:58
Əfsanəvi cüdoçu:"Hər dəfə Bakıya gələndə fərqli hisslər keçirirəm"
15-02-2024, 23:33
“Bu gümüşü qızılla əvəzləmək üçün əlimdən gələni edəcəyəm”
4-01-2024, 19:46
“Bu gün sülh sazişinin mətni üzərində iş birbaşa Bakı ilə İrəvan arasında aparılır”
26-12-2023, 08:48
Prezident Ceyhun Bayramova hansı tapşırığı verib? - Video
13-12-2023, 12:43
"Biz məğlub olmağa layiq deyildik"- "Mançester Yunayted"in baş məşqçisi Ten Haq "Bavariya" ilə oyun haqda danışıb
12-12-2023, 13:20
“Xalqımızın haqqı var ki, bu istintaqın nəticəsi barədə məlumatlı olsun”
3-12-2023, 18:18
Zəngin tərcümeyi halı olan qəhrəman polis polkovniki
19-11-2023, 18:48
Polkovnik Sadir Məmmədov: "İlham Əliyev artıq tarixə düşmüş böyük sərkərdədir"-VİDEO
25-09-2023, 17:10
İlham Əliyev və Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
17-08-2023, 00:53
“Nicat güclü şahmatçıdır” - Maqnus Karlsen
2-08-2023, 10:05
“Müharibədə qalib gəlmək siyasi həyatımın missiyası idi” - Prezident
23-06-2023, 21:05
Kamran Əliyev: "Qonşularımız öz təxribatçı fəaliyyətini dayandırmırlar"
17-05-2023, 21:02
Nazirlə jurnalist arasında maraqlı dialoq - Video
16-05-2023, 21:48
Nazirdən “Son zəng”lə bağlı - Açıqlama
13-05-2023, 23:44
“Bakıya qələbə üçün gəlməmişdik” - Şenol Günəş
11-05-2023, 15:28
“Övladlarımın təhsilindən tam razı deyiləm” - Nazir
18-04-2023, 02:13
“Boş vaxtında domino oynayan ən faydalı işçidir” - Yeni nazir+Video
18-04-2023, 01:46
Voleybol Federasiyasının vitse-prezidenti: “İşimiz asan olmayacaq, amma öhdəsindən gələcəyik” - MÜSAHİBƏ
14-03-2023, 08:50
“Prezident dedi ki, çox ürəklə qapıdan kənara çıxıram” - Şahruddinlə videomüsahibə
1-03-2023, 13:59
"Media ilə işgüzar əlaqələr qurmalıyıq” - Kamran Əliyev
5-02-2023, 12:16
“Bığ saxlamaq istəyirdim, yoldaşım icazə vermədi” - Video
3-02-2023, 11:54
Artur Beterbiev: "Nokautlar hakimlərin işini asanlaşdırır"
19-01-2023, 19:51
İlham Əliyev Davosda Çinin CGTN televiziya kanalına müsahibə verib
24-12-2022, 13:32
Fiqurlu konkisürən Medvedeva: Xəyallarınızın adamı etibarlı, dürüst və yaxşı yumor hissi ilə olmalıdır
21-12-2022, 13:00
Psixoloq Ronaldonun Messini 2022 Dünya Kubokunu qazanması münasibətilə niyə təbrik etmədiyini izah etdi
7-12-2022, 22:33
Nyu-Yorkda polis işləyən azərbaycanlı qadın: “Ölkəm üçün hər zaman faydalı olmağa hazıram” - MÜSAHİBƏ + FOTO
4-12-2022, 22:36
Əsgərləri şəhid komandirlərinə ehsan veriblər-VİDEO+FOTOLAR
4-12-2022, 13:30
ABŞ İranla nüvə sazişini müzakirə etmək fikrində deyil
4-12-2022, 13:19
Sankt-Peterburq zavodu plandan artıq gülləkeçirməz jiletlər verir
9-11-2022, 20:21
Deputat Svetlana Jurova: "ABŞ seçkilərdən sonra Kiyevə faydalı olarsa, kömək etməyə davam edəcək"
1-11-2022, 19:28
ABŞ senatoru Baydenin "ən böyük günahını" diqqətə çatdırdı
27-10-2022, 02:45
David Namaniya: Biz Azərbaycanla bərpaolunan enerji sahəsində əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindəyik
13-10-2022, 23:47
“Onlardan topu almaq heç də asan deyildi” - “Olimpiakos”un baş məşqçisi
13-10-2022, 20:40
Abdul-Hamid Qafarov: “Azərbaycanı yüksək səviyyəli avtomobil yarışlarında təmsil etməkdən qürur duyardım”
9-10-2022, 20:21
“Daha hakimlərin işinə qarışmayacam” - Qurban Qurbanov
20-09-2022, 21:59
"Təhsildə ən ciddi problem müəllimlərlə bağlıdır"- Misir Mərdanov
15-09-2022, 09:45
“Ravil deyirdi ki, mən ya Milli Qəhrəman, ya da general olacam”
7-09-2022, 18:08
Əli Hüseynli partiyalar haqqında yeni qanundan danışdı
2-09-2022, 16:09
İlham Əliyev Çernobbio şəhərində İtaliyanın “İl Sole 24 Ore” qəzetinə müsahibəsi-VIDEO
23-08-2022, 17:03
“Erməni ilə görüş çətin keçdi” - Dünya çempionumuz